چکیده:
اغلب مشاهدات آماری پیرامون متغیرهای اقتصادی از آزمونهایی بهره گرفتهاند که در مواجهه با دادههای آشوبی به اشتباه افتاده و آنها را دادههایی تصادفی تشخیص دادهاند.در حالی که این دادهها در واقع از سیستمهایی تعیینپذیر نشأت میگیرند که با اختلالاتی جزیی همراه میباشد.به همین جهت آزمونهای دیگری توسعه یافتهاند که مهمترین آنها آزمون معروف به BDS، بعد همبستگی گراسبرگر و پروکاچیا و اغتشاش(آنتروپی)کولموگروف هستند.این آزمونها، جهت برسی وجود روندهای آشوبی در سری زمانی روزانه شاخص قیمتهای بازار اوراق بهادار تهران از سال 1375 تا سال 1380، مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج حاکی از وجود چنین روندی در مسیر تحول این شاخص است.
خلاصه ماشینی:
"ضمن اینکه احتمال فروپاشی نظریههایی که بر رفتار تصادفی صرف جزء اخلال و خطی بودن روندهای تعیینپذیر(که جایگاه رفیعی را در مطالعات اقتصادی کلان به خود اختصاص دادهاند)و اهمیتی که جستجوی این روندها از حیث سیاستگذاری و پیشبینی آینده متغیرها دارد، تمایل روز افزون محققان به دنبال کردن مسیر ایجاد شده و خلق کشفیات جدید را در پی داشته است.
دلیل آن را هم میتوان در دو مقوله خلاصه کرد:1)میزان دادههای بایگانی شده در رابطه با قیمت کالاها به خصوص کالاهای با نوسانی مثل طلا، نقره، محصولات کشاورزی و نفت بسیار بیشتر از اطلاعات و دادههای متغیرهای کلان است؛2) همان طور که با مول و بنحبیب در سال 1989 نیز اشاره کردند، متغیرهای کلی نشدهای نظیر قیمتهای کالا و یا سطوح تولید بهینه که به حد وسیعی با محدودیت منابع رو در رو هستند نسبت به متغیرهای کلی شدهای نظیر محصول ناخالص داخلی، نامزدهای بهتری برای همراه بودن با ساختارهای آشوبی هستند.
1-5-آزمون دادههاابتدا از دادههای مربوط به بازدههای روزانه بازار سهام و نرمافزار BDS استفاده شد تا بررسی شود که آیا امکان وجود روند آشوبی در این سریهای زمانی موجود است یا خیر؟برای این کار لازم بود تا در ابتدا میزانو m برای محاسبهوو K که همگی برای محاسبه آمار BDS مورد نیاز هستند(به ضمیمه مربوط به نرمافزار BDS توجه فرمایی)، تعیین شوند.
نتایج در جدول زیر آمده است: (به تصویر صفحه مراجعه شود)همانطور که در بخش قبل نیز اشاره شد و میدانیم، اگر آماره BDS یک عدد بزرگ معنیدار باشد، نشان دهنده وجود مدل غیرخطی در متغیر است."