چکیده:
توسعه علمی و فناوری کشورها بدون حمایت جدی دولت در راستای مساعدسازی افکار عمومی برای پذیرش و اولویت دادن به مقوله علم در تمام ابعاد زندگی،تخصیص منابع مناسب برای بخش تحقیقات و فناوری،تدوین و هدایت سیاستهای علمی و فناوری و توجه به نقش تحقیقات اعم از بنیادی و کاربردی میسر نخواهد شد.
دولتهای کشورهای توسعه یافته پیشتر به این نکته پیبردهاند که برای ارتقاء علم و فناوری ناگزیر میباید زیرساختهای مناسب آن را فراهم نمود و متناسب با آن به تدوین برنامهها و سیاستهای علمی و فناوری پرداخت.
اعمال سیاستهای تشویقی و ایجاد جنبشهی وسیع علمی در سطح ملی از جمله وظایف محوری دولت علم گراست.لذا دولت و نوع نگرش آن به مقوله علم،پژوهش و فناوری در توسعه علمی نقش محوری ایفا مینماید.
این مقاله نیز با نگاهی کلان به مطالعه تطبیقی سیاستهای علم و فناوری در کشورهای توسعه یافته ای همچون انگلستان،فرانسه،ژاپن،چین و کره جنوبی میپردازد و با تبیین مبانی و زیرساختهای لازم و همچنین توضیح و تفسیر برنامههای این کشورها، چگونگی برتری و توسعه آنها در عرصه علم و فناوری را به نمایش میگذارد.پس از آن نیز با مقایسه سیاستهای فناوری کشورهای مذکور و بررسی وضعیت کنونی کشورمان،یک چهارچوب پیشنهادی برای توسعه فناوری کشور ارائه میگردد.
خلاصه ماشینی:
"تلاش در جهت مساعد سازی افکار عمومی برای پذیرش تخصیص منابع به تحقیقات بنیادی،هدایت سیاست علمی و فناوری از بالاترین سطوح مملکتی(هیات دولت)،قائل بودن به تحقیقات توام بنیادی و کاربردی،توجه به ملاحظات فرهنگی،اجتماعی و اقتصادی در هدایت سیاست علمی کشور،تاسیس کمیسیون عمومی تحقیقات علمی و فناوری فرانسه جهت پیگیری مباحث مرتبط،ایجاد هستههای اولیه مراکز پژوهشی،تاکید بر اهمیت نقش سیاست علمی در وزارتخانههای دولت،توجه توام به دو قطب دانشگاه و صنعت، نشر سیاست علمی در کلیه بخشهای دولتی و خصوصی و تجلی اراده سیاسی جهت توسعه علمی و فناوری از طریق تخصیص جایگاه بسیار بالا در دولت به شخصی که تحقیقات علمی را پیگیری میکند.
برنامههای توسعه فناوری کشور چین به شرح زیر است:[4] تدوین استراتژدی بلند مدت برای دستیابی به فناوریهای پیشرفته،دادن ماموریت به چهار دانشمند برجسته برای تنظیم پیشنویس اولیه راهبردی توسعه فناوری،نقد و داوری پیش نویس تنظیم شده توسط 200 تن از خبرگان دانشگاهی و تکنولوژیستهای ارشد،محوریت برنامهها روی«هدفهای محدود و بسیار موکد»،طراحی سازوکار برای شناسایی بهترین استعدادهای ملی جهت تامین نیروی پژوهشگر،تدوین سازوکارهای مدیریتی جهت اداره و پشبرد تحقیقات پیشرفته، تنظیم دقیق برنامه تحقیق و توسعه فناوری در قالب برنامه موسوم به برنامه 863،تمرکز روی 5 حوزه برگزیده و برتر فناوری،تشکیل کمیسیون دولتی علم و فناوری،تدوین نظام تصمیمگیری،هدایت،هماهنگی،ارزیابی و مبادله اطلاعات و خدمات،گرد هم آوردن استعدادهای برتر کشور تحت رهبری واحد(تمرکز قوا و وحدت رهبری)،هماهنگی و ارتباط درونی برنامههای توسعه فناوری،انتصاب استعدادهای ملی در سمتهای کلیدی،پیروی از شعار تازگی،اخلاص، خلاقیت،واقعگرایی و هماهنگی،همکاری فعال بینالمللی در جهت هدایت برنامه توسعه فناوری،از بین بردن پیوندهای ضعیف موجود در اقتصاد ملی از طریق برخورد با مشکلات تکنیکی و علمی."