چکیده:
ارزش و اعتبار سازمانهای تولیدی عمدتا در گرو تولید محصولات کیفی و متناسب با نیاز مشتری است.این امر مهم به وسیله منابع انسانی کارآزموده تحقق خواهد یافت و دستاندرکاران سازمانهای صنعتی و تولیدی نیز به این نکته دقیقا واقف شدهاند که راهی جز توجه جدی به توسعه منابع انسانی ندارند.بر این اساس آنها در راه بالنده کردن منابع انسانی گامهای موثری از طریق طراحی و اجرای برنامههای آموزش رسمی با روشهای نوین برداشتهاند ولی تا حدودی از مکانیسمهای عملی کارآمد و کاربردی توسعه منابع انسانی غافل ماندهاند.یکی از روشهایی که ضمن تسهیل کار در سازمان به توسعه منابع انسانی کمک میکند چرخش در مشاغل JOB ROTATION در سطوح مختلف سازمان است.در این مقاله به استناد تجارب شخصی سعی بر آن است مفهوم چرخش در مشاغل،فرایند و مراحل پیادهسازی آن تبیین و به نقش آن در توسعه منابع انسانی در ابعاد مختلف پرداخته شود،به امید اینکه مورد توجه سازمانها قرار گیرد.
خلاصه ماشینی:
بر این اساس لازم است در کل سازمان و در تمام سطوح سازمانی مشاغل همخانواده شناسایی شود که در این مرحله عواملی از قبیل مشابه بودن فعالیتها، همراستا بودن وظایف،سطوح فعالیتها از نظر سادگی و پیچیدگی بررسی میشود.
* نقش چرخش در مشاغل در توسعه منابع انسانی بهطور کلی چرخش در مشاغل در ابعاد زیر به پرورش منابع انسانی سازمانهای صنعتی و (به تصویر صفحه مراجعه شود) الگوی شماره 1:مراحل پیادهسازی نظام چرخش در مشاغل تولید کمک میکند.
نظام چرخش در مشاغل از جمله مکانیسمهایی است که مسئله یکنواختی و روزمرگی کارها را حل و انگیزهها را درونی و پایدار میکند و این موضوع به خاطر این است که در نظام چرخش در مشاغل ابعاد اصلی شغل به شکل زیر تعیین میشود: *تنوع وظایف و مهارتها:شغل شامل وظایف متنوع و مختلفی است و در نتیجه انگیزه کارکنان بالا و کار را با کیفیت بهتری انجام میدهند؛ *وظایف با مفهوم هستند:یعنی وظایف به گونهای بیان میشود که کار از ابتدا تا انتها مشخص و فرد تصویر کاملی از وظایف شغلی خود دارد.
2-چند مهارتی شدن کارکنان:چرخش شغلی در مشاغل همخانواده این امکان را فراهم میکند که کارگر یا کارمند مهارتهای گوناگون خود را بیازماید2و از طرفی سازمان نیز از این امر سودمند میشود.
ولی نظام چرخش در مشاغل این امکان را فراهم میکند تا افراد دائما بطور عمودی و افقی در مشاغل همخانواده گردش کرده و مهارتهای خود را بهروز و بههنگام نگدارند و آن را تکامل بخشند که این امر به لحاظ وابستگی مهارتهای مشاغل مختلف موجب معنیدار شدن یادگیری و تجربه میشود و نتیجه آن کسب چند مهارت بهروز در حد تخصصی است.