چکیده:
در چند سال اخیر بحث پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی به صورت جدی در محافل علمی و سیاسی کشور مطرح شده است. در این میان سوالاتی مطرح می شود که دغدغه های اکثر صاحبان صنایع و سیاست گزاران را تشکیل می دهد. سوالاتی از قبیل اینکه ایا بنگاه های ما می توانند پس از پیوستن به سازمان تجارت جهانی با رقبای خارجی در بازارهای داخل و خارجی رقابت کنند؟ مزیت ها و عدم مزیت های ما چه مواردی هستند؟ اولویت های سرمایه گذاری ما چه مواردی هستند؟ اثر سیاست های جاری دولت بر توان رقابت بنگاه ها و صنایع چیست؟ تا زمان الحاق به سازمان تجارت جهانی و در مرحله مذاکرات، دولت چه نقش سودمندی می تواند داشته باشد؟ به نظر می رسد پاسخ تمام این سوالات در محاسبه توان رقابت هر یک از بنگاه های کشور باشد. از این رو مقاله حاضر ابتدا، یک روش شناسی برای محاسبه توان رقابت هزینه ای در سطح بنگاه ارایه می دهد که این توان رقابت بنگاه می تواند قبل از الحاق به سازمان تجارت جهانی یا بعد از آن باشد. همچنین توان رقابت در حالت فوق می تواند در بازارهای داخلی یا صادراتی باشد. از ویژگی های منحصر به فرد این روش، محاسبه انحرافات است که از طریق آن می توان سیاست های حمایتی و تجاری دولت را تحلیل و اثر آنها را در هر مورد از شاخص های توان رقابتی ملاحظه کرد. به طور کلی با تفکیک توان رقابتی ناشی از انحرافات، می توان منابع و عوامل تشکیل دهنده توان رقابتی را نیز تحلیل کرد.
The issue of Iran’s Accession to WTO has been widely discussed in academic، business and political cycles of the nation Significant questions have been raised from industrialists and policy makers، as to the efficiency and competitiveness of new Iranian firms، and their comparative advantages in the world market. The role of government policies for promotion of competitive industries has also been discussed.
So، this paper presents a method which draws on economic theory to measure cost competitiveness and its sources at the firm and industry levels. The concept of competitiveness that we use in the present study is one of cost competitiveness as measured by unit cost ratio. In other words، a firm or an industry is deemed to be competitive if its unit costs are less than or equal to the unit costs of its domestic or international rivals before or after joining to WTO.
Also this study focuses on the sources of competitive advantage. Two types of them are distinguished: first، the real sources of competitiveness such as factor productivity and factor abundance، which many lead to comparative advantage، and second، various price distortions of products and factors of productions، which may either enhance or diminish competitiveness. To do so we measure and analyze the cost competitiveness of “Mobarake Steel Complex”. We will measure the cost competitiveness of this company in aggregate level at first step، and for every product at the second step.
خلاصه ماشینی:
"البته،باید توجهداشت که ارزش سایه‌ای سرمایه نیز باید در محاسبه مزیت نسبی واقعی به حساب آید،ولی،به دلیلآنکه این پژوهش بیشتر سعی دارد تا توان رقابت هزینه‌ای محصولات شرکت فولاد مبارکه را در برابرپیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی ارزیابی کند،لازم نیست که حتما هزینۀ فرصتی سرمایه نیز درمحاسبات وارد شود.
نتایج حاصل از محاسبه شاخص مزیت نسبی مجتمع فولاد مبارکه در سناریوهای مختلف نشانمی‌دهد که این شرکت حتی در صورت احتساب قیمت جاری گاز و انرژی برق نیز نمی‌تواند بعد ازالحاق ایران به سازمان تجارت جهانی رقابت کند.
&%01716AEPG017G% نتایج حاصل از تحلیل انحرافات و تحلیل حساسیت نشان می‌دهد که بیشترین دلیل عدم توانرقابت هزینه‌ای مجتمع فولاد مبارکه و شکاف بین توان رقابت داخلی و مزیت نسبی،انحرافات زیاد درقیمت گاز طبیعی،انرژی برق و قیمت محصولات از یک طرف و حساسیت زیاد شاخص مزیت نسبی بهقیمت آنها از طرف دیگر است.
نتایج حاصل از محاسبه شاخص‌های توان رقابتی برای محصولات نورد گرم نشان می‌دهد که اینمحصولات در بازارهای داخلی و صادراتی و در شرایط کنونی می‌توانند رقابت کنند؛ولی،با الحاق ایرانبه سازمان تجارت جهانی این توان رقابت از بین خواهد رفت.
نتایج حاصل از محاسبه شاخص‌های توان رقابتی برای محصولات نورد سرد نشان می‌دهد که اینمحصولات فقط در شرایط قبل از الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی و در بازارهای داخلی دارای توانرقابت است و حتی در شرایط جاری نیز این محصولات دارای توان رقابت صادراتی نیستند.
با لحاظ کردن هزینه فرصتی سرمایه در محاسبات شاخص‌های توان رقابت هزینه‌ای،نتایج حاصل ازاین پژوهش نشان می‌دهد که این شرکت در هیچ‌یک از بازارهای داخلی و خارجی و همچنین قبل وبعد از پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی دارای توان رقابتی هزینه‌ای نیست."
(
, 
, 
)
