خلاصه ماشینی:
"این مؤلف،دانسته یا ندانسته،سخنانی گفته که چندان صحیح نیستند،و به جای نزدیکی قومها،میان آنها تفرقه ایجاد میکند،مانند:«در ابتدای اشغال آسیای مرکزی توسط روسیه، سرزمینهای بخش شرقی تاجیکستان شمالی امروز(اشت،کان بادام،اسفره)به قنات قوقند [خوقند]تعلق داشت و اراضی بخش غربی(اوراتپه)در حقیقت ملک مستقل یوسها(قبیلهء ترک)بود»(ص 200)؛«دولتداری حقیقی در نزد مردم فارسی زبان تاجیکستان امروز فاقد هرگونه سنت تاریخی است»(ص 201)؛«برق تولیدی از نیروگاه آب نارک،واقع در ناحیهء ازبکی سرخان درین و قشقادرین..
نویسندهء کتاب هم سخن خود را گرم و راست و درست آغاز میکند:«سرزمین بزرگ و تاریخی اسروشنه از دیرباز دارای مجد و عظمت ویژهای بوده،و به سبب تاریخ پر از حوادث و رویدادهای پرغوغا که از روزگار باستان،یعنی از دورهای که اسروشنه تولد شهری یافت،تا به امروز از این فرازونشیبها و کشمکشها و غوغاها و وقایع و حوادث برکنار نمانده،و روزگاری بسآباد و درخشان،و روزگاری نابسامان و ویرانه در کشاکش این دو سیر تاریخی واقع بوده است»(ص 9)."