چکیده:
از آنجا که مسأله فقر و برنامههای فقرزدایی مورد توجه سیاستگذاران و برنامهریزان قرار گرفته است، شناسایی دقیق این پدیده در موفقیت این برنامهها و حل مسأله مهم ضرورتی انکارناپذیر خواهد بود.به رغم تمام تلاشهای جمهوری اسلامی ایران در راستای حذف فقر از جامعه،اولین برنامه تدوین شده مبارزه با فقر در جمهوری اسلامی ایران در عمل از سال 1380 با هدف به حداقل رساندن فقر در ایران به اجرا درآمده است.در این پژوهش،مسأله پویایی فقر را با استفاده از دادههای مرکب خانوارهای شهری و روستایی کشور برای سالهای 1380 تا 1382 بررسی میکنیم.بدین منظور،خط فقر در بخش روستایی و شهری محاسبه کرده و با استفاده از آن خانوارهای فقیر و غیر فقیر در نمونههای مورد مطالعه مشخص کردهایم.سپس،با استفاده از برآورد لاجیت و مدل spell نقش هریک از عوامل تعیینکننده فقر بر نرخ مخاطره خروج از فقر و ورود مجدد به فقر خانوارها را مطالعه کردهایم. در برآورد خط فقر غذایی از روش تأمین انرژی غذایی( FEl )بهره گرفته و با استفاده از رگرسیونهای غیر پارامتریک خطوط فقر غذایی و غیر غذایی را به دست آوردهایم.نتایج این پژوهش نشان میدهد که فقر در بخش روستایی ابعاد بزرگتری داشته هرچند که انتقال میان وضعیتهای فقر در جوامع روستایی بیشتر دیده میشود.همچنین،بررسیها نشان میدهد که جوامع شهری بیشتر با پدیده فقر مزمن روبرو هستند.
Anti poverty program in Iran has started in 2001 to mitigate poverty. This paper addresses issues related to the dynamics of poverty using household panel data for urban and rural areas of Iran covering the period 2001-2003. For this purpose، poor and non poor households have been identified by estimating rural and urban poverty lines. The persistence of poverty during this period has been investigated applying spell approach. Also، determinants of reentering and exiting poverty rate have been studied using the Logit logit model. Food Energy Intake (FEI) method and nonparametric regression have been used to estimate food and non food poverty lines. Results indicate that poverty is more widespread in rural areas than in urban areas and is more persistent in urban areas than rural areas. Also، study shows that chronic poverty is more common in urban areas.
خلاصه ماشینی:
"خانوارهای شهری و روستایی در طول سالهای 1380 تا 1382 یعنی سالهای اولیه اجرای برنامه مبارزه با فقر دولت،وضعیت انتقال خانوارها را در میان گروههای مختلف فقر بررسی کرده و اثر
مزمن افزایش دوره ماندگاری در فقر برای خانوار است و میتواند طبیعتی چند جانبه داشته باشد؛اما
تنها میزان مورد انتظار متغیر وابسته که مخارج انجام شده است،گویای خط فقر غذایی است.
مخارج مصرفی هر خانوار برای هر سال با خط فقر مربوطه مقایسه شده است.
این کار برای تمام خانوارها در سه سال انجام شده است.
چند درصد افراد فقیر در خانوارهای شهری کمتر از روستایی است،اما فقر مزمن پدیدهای است که
ورود و خروج به و از فقر برای خانوارهای روستایی و شهری محاسبه و در جدول 7 گزارش شده است.
بدین ترتیب میتوان یک معیار اولیه برای احتمال خروج از فقر افرادی که در سال اول فقیر بودهاند،به دست آورد.
در این جدول هم نشان داده شده است،افرادی که همیشه غیر فقیر بودهاند،د خانوارهای شهری بیشتر
همچنین،با افزایش سن سرپرست خانوار،احتمال خروج از فقر خانوارهای روستایی به اندازه 2/1 درصد کاهش مییابد و احتمال ورود به فقر برای خانوارهای روستایی و شهری به ترتیب
است و با سواد بودن سرپرست خانوار احتمال خروج از فقر را در جوامع روستایی و شهری به ترتیب 6/7
گفتنی است که تعداد سالهای تحصیل نیز اثر مشابهی بر احتمال تغییر وضعیت فقر خانوار داشته،اما
نتایج مدل پروبیت برای رگرسیون خروج از فقر نشان میدهد که خانوارهای روستایی مالک ماشین به
نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان میدهد که پراکندگی فقر در جوامع روستایی و شهری"