چکیده:
iBدر این مقاله سعی شده است انگیزه دستیابی کشورهای جهان سوم بویژه پاکستان به سلاح هستهای،در قالب الگوهای مختلف اقتصادی،هنجاری و سیاست داخلی بررسی شود؛و ضمن بررسی فرایندهای قانونی و غیر قانونی تلاشهای پاکستان،و ارائه آمارهایی از واردات هستهای این کشور،موضع سایر کشورها را در این فرایند نیز بررسی میکند.از نظر نویسنده رقابتهای تسلیحاتی در شبهقاره هند،مجهز شدن اسرائیل بهعنوان دشمن مشترک مسلمانان به سلاح هستهای،آزمایشهای هستهای هند بهعنوان اصلیترین دشمن پاکستان و سلاح هستهای بهعنوان یکی از عوامل مهم پرستیژ بینالمللی کشورها،از جمله دلایل اصلی تلاش پاکستان در دستیابی به فنآوری هستهای است.
خلاصه ماشینی:
"2. البته ذکر این نکته لازم است که انگیزه ایران از دستیابی به سلاح هستهای،تنها بلندپروازیهای شاه و رقابت با هند نبود،بلکه بازدارندگی عراق و پاکستان از هرگونه حمله احتمالی اتمی نیز جزء اهداف آن بشمار میرفت و به همین دلیل بود که رژیم پهلوی تلاش میکرد تا به فنآوری غنیسازی اورانیوم مجهز شود و سرانجام نیز رژیم سابق با توجه به وابستگیهایش به آمریکا قبل از سقوط،مجوز خرید 6 دستگاه لیزر مخصوص غنیسازی اورانیوم را که مقدمهای برای کاربرد نظامی انرژی هستهای بود،دریافت کرد.
1نکته دیگر اینکه باتوجه به حساسیتهای به وجود آمده در سطح بینالمللی و بخصوص حساسیتی که اسرائیلیها در منطقه خاورمیانه نسبت به رقبای مسلمان خود دارند،که فروپاشی شوروی و احتمال گسترش سلاحهای هستهای در منطقه نیز به این حساسیت و وحشت دامن زده،2 فعالیتهای جاسوسی در زمینه سلاحهای هستهای افزایش یافته و باعث شده است که یکی از مأموریتهای ماهوارههای کشورهای دارندهء سلاح هستهای،از جمله آمریکاییها، فرانسویها و حتی هندیها،یافتن مراکز فعالیت هستهای کشورهای جهان سوم باشد.
3پس،لاجرم به نظارت نهادینه بینالمللی نیاز است که باتوجه به مفاد منشور ملل متحد و پیمان NPT و همچنین نظامنامه آژانس بینالمللی انرژی اتمی،فعالیتهای کشورهای مختلف کنترل شود؛و شاید بهتر باشد که پیشنهادهای زیر که برخی از نویسندگان و صاحبنظران آگاه ارائه دادهاند،مورد توجه قرار گیرد تا بتوان به جای ایجاد محدودیت برای اینگونه کشورها،از آنها استفاده کرد: 1-سازمان ملل باید بهگونهای که در سند کنفرانس بازنگری سال 1995 آمده است کشورهای دارنده سلاح هستهای را به کاهش و نهایتا خلع سلاح اتمی تشویق کند."