چکیده:
انسان، مستعد اتصاف به همه کمالات است. وصول به آنها در گرو تربیت صحیح میباشد و برای رسیدن به هدف والای قرب الیالله، باید بهترین شیوهها را انتخاب نمود. به یقین، برترین روشها که مبتنی بر شناخت حقیقت انسان و همه ابعاد وجودی اوست، تنها در کلام و سیره انسانهای کامل در هر عصر و زمان جستوجو میشود و چنین انسانهایی برای همه عصرها و زمانها جز معصومان: کسی نیست. این مقاله با رویکرد نظری و تحلیلی و با هدف آشنایی با روشهای تربیتی «عفو» و «تغافل» امام سجاد (ع) بر اساس صحیفه سجادیه، دعای ابوحمزه ثمالی و سیره رفتاری آن حضرت است.
خلاصه ماشینی:
"در موضوع اصول و روشهای تربیتی از دیدگاه امام سجاد(ع) با توجه به صحیفه سجادیه پژوهشهای مختصری انجام شده است، اما بررسی نظام تربیتی امام (ع) با تکیه بر دعاهای صحیفه، دعای ابوحمزه ثمالی و سیره رفتاری آن حضرت رهاورد و هدف نظری این مکتوب است.
امام (ع) این نکته را میآموزند که عفو نقطه امید همه انسانهای خطاکار در طول تاریخ بوده است، و جریان تکامل و تربیت نفس انسانی تنها در گرو گذشت خداوند از گناهان فرد، و انسانها نسبت به یکدیگر میباشد.
21 بنابراین، میتوان گفت: در گفتار و رفتار امام سجاد (ع)، شیوه عفو به عنوان یک روش تربیتی برای دیگرسازی متربیان به کار گرفته شده است.
تغافل مثبت : مقصود ائمه اطهار : از تغافل در اخلاق و تربیت، این قسم میباشد؛ یعنی انسان چیزهایی را بداند که پنهان کردن آن لازم یا پسندیده است، یا اینکه فرد خود را نسبت به مسئلهای که اظهارش عواقب نامطلوب دارد به ناآگاهی و بیاطلاعی بزند، و یا با بزرگواری از کنار آن بگذرد تا باعث حفظ آبروی دیگران شود.
»34 در اینجا امام (ع) با لسان دعا، روش تربیتی تغافل را به همه مربیان آموزش میدهند؛ چراکه وقتی خداوند برای اصلاح رفتار بندگان از خطاهایشان تغافل میفرماید، پس تمامی بندگان در مقام تربیت باید به این نحو عمل نمایند.
بنابراین، تغافل به عنوان شیوه تربیتی در کلمات و سیره امام سجاد (ع) برای هدایت و تربیت افراد مورد استفاده قرار گرفته است."