خلاصه ماشینی:
"2این شکوفایی نتیجهء گردآوردن هنرمندان در کارگاهها و کتابخانه‌های سلطنتی و کار گروهی بود-پدیده‌ای که از سدهء یازدهم هجری روی به افول نهاد و تا زمان بنیان یافتن مجمع الصنایع ناصری در اواخر دههء 1260 هجری و پدید آمدن نسخهء خطی مصور و شش جلدی هزار و یک شب در حکم معدوم بود.
معیر الممالک،در سمت سرپرست مجمع الصنایع،طی مقاطعه‌نامه و قرارنامه‌ای اجرای طرح نگارگری و تذهیب و ترصیع و تجلید شش مجلد را به مدت سه سال به میرزا ابو الحسن غفاری نقاشباشی(صنیع الملک بعدی)و استاد آقا نقاش،از اساتید بنام تذهیب و نقاشی روغنی(لاکی)و جلدسازی،محول داشت.
در قرارنامه‌ای که به صحهء ناصر الدین شاه رسیده تصریح شده که از 3600 مجلس 320 مجلس ساخته شده و شاه پس از ملاحظهء این نمونه‌ها بالای مقاطعه نامه نوشته است:«معیر از قرار همین قرارنامه انشاء الله این کتاب را در مدت سه سال به اتمام برساند و بسیار سعی و دقت در خوب تمام شدن نماید.
اما،بزرگترین امتیاز این نسخهء خطی مصور،که همتای آن را در عالم کتاب‌آرایی نشان نداده‌اند،همان 1134 صفحه نقاشی آبرنگ شبه مینیاتور است که خصوصا از حیث کاربرد رنگهای خالص و درخشان ادامهء سنت مینیاتورسازی ایرانی است،2-سنتی که،به رغم سرآوری نقاشان چیره دست ایرانی،در تصویرپردازی حمزه نامهء همایون پادشاه بسیار کمرنگ است.
نسخهء خطی هند و ایرانی حمزه‌نامه،که در کارگاه هنری همایون پادشاه گورکانی به سرپرستی میرسید علی تبریزی و عبد الصمد شیرازی و با مشارکت پنجاه نقاش هندی مصور گشت،از جهت آن‌که 1400 صفحه نقاشی روی پارچه دارد(226 صفحه بیش از هزار و یک شب صنیع الملک)دارای مقام اول است.
»نک:یحیی ذکاء،زندگی و آثار استاد (به تصویر صفحه مراجعه شود) مینیاتور جلد 1 نسخهء خطی هزار و یک شب/آبرنگ 32/18 سانتیمتر،کتابخانهء کاخ گلستان."
(
, 
, 
)
