ظهور زبان فارسی جدید مقاله

"اما اعراب به چه زبانی غیر از عربی با اتباع‌ ایرانی خود سخن می‌گفتند؟گرچه می‌توان گفت که بعضی از آنان لهجه‌های گوناگون‌ ایرانی را آموخته بودند،اما کاملا روشن است که بطور کلی عربها زبان گفتاری‌ عمومی،رسمی و اداری دربار ساسانیان را که به زبان کتبی پهلوی نزدیک بود، بکار می‌بردند. از آنچه گفته شد چنین برمی‌آید که در زمان خلافت عباسیان در مشرق ایران به عربی نوشته می‌شد،اما دری زبان محاورهء بین ایرانیان و اعرابی بود که در فلات‌ ایران و آسیای مرکزی سکنی گزیده بودند. از طرف دیگر چون بسیاری از مؤلفان جدید نیز اسلام و عرب را یکسان می‌دانند، چنین تصور می‌کنند که احساسات ضد عرب که در نوشته‌ها ابراز شده است باید ضد اسلامی باشد و این عقیده البته پوچ است چه ما اطلاعاتی درباره نهضت ضد عرب‌ شعوبیه داریم و می‌دانیم قسمت عمده آن ضد اسلامی نبوده است."