چکیده:
مقالة حاضر به بررسی نظام اندیشه آگوستین در حوزه معرفت شناسی می پردازد. وی مسأله اصلی خود را در قلمرو معرفت شناسی اثبات این معنا می داند که برای انسان امکان دستیابی به معرفت وجود دارد. ابزار کسب معرفت با توجه به متعلق شناسایی انسان، متفاوت است. امور مادی و طبیعی از طریق حس و عقل دریافت می شود. معرفت ما در این حوزة معرفتی نسبی است. بخش دیگر از معرفت انسان حاصل اشراق است، اشراقی که نتیجة تأثیر نور الهی بر وجود آدمی است. اشراق مواجهة مستقیم انسان را با اموری که امکان دستیابی به آن از طریق عقل و حس فراهم نیست موجب می گردد. معرفت حاصل از اشراق در عین حال که می تواند قطعی و یقینی دانسته شود، فردی است. بخش دیگری از نظام معرفت شناسی انسان را وحی کامل می کند. آگاهی انسان از قصد و نقشه خدا در خلقت از طریق خود او و به وسیهل وحی بر انسان کشف می شود. حجیت این معرفت مطلق است و آن را به واسطه ایمان همچون معرفتی یقینی می پذیریم.
خلاصه ماشینی:
"مسأله اصلی خود را در قلمرو معرفتشناسی اثبات این معنا که برای انسان امکان
سرانجام آنکه آیا معرفت یقینی ممکن است یا آنکه هرگونه آگاهی در انسان امری
سخن آگوستین این است که شک مطلق بهمعنای عدم امکان هرگونه آگاهی برای
این پرسش که آیا برای انسان ممکن است معرفتی بدست آید مثبت است و با ابطال
مدعی است بخشی از معرفت ممکن انسان مبتنی بر فعالیت قوای حسی انسان است،
انسان از نظر آگوستین مرکب از روح و جسم است بیآنکه هیچگونه
شناخت حسی حاصل پیوند و ارتباط میان عقل و مدرک است با صورت موضوع مدرک.
این ارتباط است که اولا شناخت را ممکن و ثانیا قابل اطمینان میسازد(آگوستین،«در
آگوستین از این نکته که در شناخت حسی انسان به معنایی که گذشت احتمال خطا
اعتمادمان به این مرتبه از شناخت گردد،زیرا خطای حواس نه اکثری است و نه دائمی
انکار شناخت عقلی انسان از سوی آگوستین تلقی شود؟حقیقتا چنین نیست.
شناخت عقلی انسان از امور مادی و محسوس علم نامیده میشود درحالی که
آنچه باید موردتوجه انسان قرار بگیرد آن است که علم را مقدمهای برای کسب
تفاوت اشراق با مراحل قبلی شناخت در این است که در این
عنصر اصلی در این مرحله از شناخت امر بیرون از انسان است.
تابع اشراق نور الهی است و صرف کوشش عقلی انسان برای کشف و درک امور جاودان،
در این عالم اموری هست که آگاهی از آنها نه با حس و عقل ممکن است و نه موضوع
مثلا آنچه در نقشه الهی درباره خلقت وجود دارد متعلق شناخت حسی و"