چکیده:
عصری که در آن به سر میبریم به عصر فراصنعتی یا عصر اطلاعات و ارتباطات شهرت یافته است.با پیشرفت علوم و فنون و نیز فناوریهای پیشرفته نظیر اینترنت،تکنولوژیهای مخابراتی،اطلاعاتی،ماهوارهها فاصله زمانی و مکانی در دنیای امروز کاهش پیدا کرده و به قول آقای مک لوهان کانادایی،دنیای ما به یک دهکده جهانی تبدیل شده و در این میان، رقابت شدیدی در عرصههای تجاری فرهنگی،اقتصادی،اجتماعی بین جوامع مختلف به وجود آمده است.رقابت در تولید محصول با کیفیت،تنوع بالا،شبکههای جهانی شده تولید، بکارگیری فنآوریهای پیشرفته اطلاعاتی و ارتباطی،نقش روزافزون کار دانشی از جمله محرکهای ایجاد اشکال سازمانی جدید میباشد.بنابراین امروزه طراحی و بکارگیری شکل های نوین و فرابروکراتیک سازمانی نظیر سازمانهای شبکهای و دانشی،امری ضروری است. در این مقاله ابتدا چارچوب کلی تحقیق جهت بررسی و تبیین ابعاد و مولفههای سازمانهای فرابروکراتیک ارایه شده است.سپس ضمن تبیین مفهوم سازمانهای بروکراتیک و فرابروکراتیک و نیز نقاط قوت و ضعف آن،ویژگیهای آنها مورد بررسی قرار گرفت و در پایان براساس مدل سهشاخگی،ابعاد و مولفههای محیطی،ساختاری و رفتاری سازمانهای بروکراتیک و فرابروکراتیک بمنظور بررسی و شناسایی آنها ارایه شده است و این نتیجه حاصل شد که برای ایفای نقش فعال و موثر در محیط پرمتلاطم امروزی و نیز مواجه با آینده مبهم و بینظم میبایستمی ضمن بررسی وضعیت سازمانها از ابعاد مختلف،الزامات و زیرساختهای لازم را برای ایجاد و بکارگیری الگوی سازمانی فرابروکراتیک فراهم نمود.
خلاصه ماشینی:
"نقاط قوت سازمانهای فرابروکراتیک @ایجاد شکلهای نوین سازمانی تکامل یافته نظیر سازمانهای ارگانیک،شبکهای،دانشی،حرفهای و نیز استفاده از رویکردهای مدیریت دولتی نوین و شبکههای خدمات دولتی @وجود خلاقیت و نوآوری مستمر در سازمان و داشتن فرایندهای کاری پویا @پاسخگویی سریع به نیازها و خواستههای متغیر محیطی به دلیل داشتن ساختارهای منعطف،غیرمتمرکز نیز تیمهای کاری موقت و خودگردان @کسب مزیت رقابتی از طریق تولید محصول با کیفیت بالا،متنوع و قیمت مناسب مطابق با کلاس جهانی @استفاده از فرصتهای محیطی و کاهش تهدیدات از طریق بکارگیری کارکنان و مدیران دانشی و دانش محور @تمرکز بر نتایج به جای فرآیند و جود شاخصهایی جهت ارزیابی عملکرد @ترجیح دادن روحیه و اخلاق بر رویههای بروکراتیک @رهاسازی انسان از تسلط ساختارهای سلسله مراتبی و قید و بندهای قوانین خشک بروکراتیک از طریق اعتماد و استقلال و دادن آزادی عمل بیشتر به کارکنان @ارج نهادن به ارزشهای انسانی و مردمی نظیر مشارکت و آزادی @ارج نهادن به ارزشهای حرفهای نظیر کارایی،خلاقیت و نوآوری،کار گروهی @تصمیمگیری جمعی و اجماع عمومی از طریق گفتگوی نهادینه شده در سازمان @مشارکت واقعی کارکنان در اداره امور سازمان و بالا رفتن کیفیت زندگی کاری @بکارگیری افراد متخصص،کارآمد و دانشی و نیز توانمندسازی مستمر آنان بمنظور ترویج فرهنگ خودسازماندهی و خودکنترلی @تاکید بر اعتماد و ارزشهای مشترک و مرزهای سازمانی نامشخص و نامحدود @رایج شدن گفتگوی همه جانبه در بین همه واحدهای سازمان بجای ارتباطات یا اجماع غیررسمی بجای تکیه بر سلسله مراتب و اختیار صدور دستور یکطرفه @اعتمادسازی از طریق تامین منافع و اهداف متقابل مشتریان داخلی(کارکنان)و مشتریان خارجی(مصرفکنندگان محصول سازمان)از یکسو و سازمان از سوی دیگر 6."