چکیده:
امروزه نظام حمل و نقل هوایی به عنوان یک روش اساسی در حوزه ارتباطات و مبادلات بین المللی نقش و جایگاه مهمی را داشته و به جهت وجود سرعت در این روش از حمل و نقل مورد توجه خاص به ویژه در بخش حمل و نقل مسافر است.به جهت غلبه جهت بین المللی این روش از حمل و نقل بیش از سایر انواع حمل دیگر تابع قواعد بین المللی قرار گرفته تا جایی که حمل و نقل هوایی داخل برخی کشورها نظیر ایران نیز تابع کنوانسیونهای مربوط نظیر ورشو است.یکی از مسائل مهم در بحث حقوقی در این حوزه تشخیص افراد ذینفع و دارندگان حق اقامه دعوی برای مطالبه خسارت(خواهان)از یک طرف و تعیین اینکه اشخاص زیان دیده دارای حق اقامه دعوی،اشخاصی را میتوانند طرف دعوی مطالبه خسارت برمبنای مسئولیت موضوع کنوانسیون ورشو و اصلاحیههای آن قرار دهند.علاوه بر آن تعیین دادگاه صلاحیتدار برای رسیدگی به چنین دعاوی نیز یک مسئله مهم در این مقوله است که در این مقاله به بررسی این سه موضوع براساس کنوانسیون 1929 ورشو،پروتکل 28 سپتامبر 1955 لاهه،کنوانسیون 18 سپتامبر 1961 گوادالاخارا و پروتکل 8 مارس 1971 گواتمالا خواهیم پرداخت.
خلاصه ماشینی:
"لازم به ذکر است که در پروتکل اصلاحی 28 سپتامبر 1955 لاهه آن در سال 1961(18 سپتامبر)به تصویب رسید که این کنوانسیون در 18 سپتامبر 1961 به توسط 18 کشور از جمله دولت پادشاهی انگلیس امضاء شد و در اول می 1964 به اجرا در آمد1براساس ماده 8 کنوانسیون گوادالاخارا: «هرگونه ادعای خسارت مذکور در ماده 7 این کنوانسیون باید به انتخاب شاکی در دادگاهی که طبق مقررات ماده 28 کنوانسیون ورشو میتوان در آن علیه متصدی حمل و نقل طرف قرارداد اقامه دعوی کرد و یا در دادگاهی که محل اقامت عامل حمل و نقل یا مقر اصلی شغلی او در حوزه قضایی آن واقع است به عمل آید».
بدینسان براساس این پروتکل در مورد دعاوی مربوط به خسارات ناشی از فوت،آسیب بدنی یا تأخیر حرکن یک مسافر و همچنین خسارات ناشی از انهدام-فقدان و یا تأخیر حمل لوازم شخصی زیاندیده میتواند دعوی مربوطه را در یکی از دادگاههای چهارگانه مذکور در بند یک ماده 28 کنوانسیون ورشو و یا دادگاهی که متصدی حمل و نقل در حوزه صلاحیت قضایی آن دارای موسسه1میباشد طرح نماید مشروط براینکه مسافر زیان دیده نیز در همان محل سکونت یا اقامت دائم داشته باشد.
چه براساس این ماده که ذکر آن گذشت،هرگونه ادعای خسارت مذکور در ماده 7 کنوانسیون گوادالاخارا که مربوط به مسئولیت عامل حمل و نقل است،باید به انتخاب شاکی یا در دادگاهی اقامه دعوی شود که طبق مقررات ماده 28 کنوانسیون ورشو واجد صلاحیت برای رسیدگی به دعاوی مطروحه علیه متصدی حمل و نقل طرف قرارداد میباشد و یا در دادگاهی که محل اقامت عامل حمل و نقل است یا مقر اصلی شغلی او در حوزه قضایی آن واقع است."