چکیده:
4)دورهی امامت امام جواد علیه السلام تا پایان امامت امام عسکری و آغاز عصر غیبت. در دورهی اول،امیر مؤمنان درخشش خاصی دارد.ایجاد حکومت،تلاش در بازگرداندن جامعه به دورهی رسول اکرم صلی الله علیه و آله.علی علیه السلام در این دوره اوج مظلومیت و عزبیت را دارد.اما در عین حال عدالت محوری،دقت در بیت المال،نفی امتیازدهیها و زهد امام علی علیه السلام در اوج است و زبانزد، خصوصا که سه جبههی ناکثین و قاسطین و مارقین در برابرش گشوده شد. امام مجتبی علیه السلام نیز بنا به مقتضیاتی مجبور به پذیرش صلح و امضای عهد نامهی صلح شد و خون مسلمین و حیات اسلامی را تضمین کرد و امام سید الشهداء حسین بن علی علیه السلام،راهی را برای همیشه تاریخ در برابر تهاجم ظلم و ستمگری نهادند و صدای مظلومیتش،اکناف عالم را فرا گرفت و درسی برای همیشه بشریت شد.مبارزه با انحرافات،ظلم و تباهی و امر به معروف و نهی از منکر و اصلاح امور،شیوهی کاری آن گرامی بود. دورههای امامت به لحاظ تاریخی و شکلدهی مبارزات و نوع مبارزات،به چهار دوره مشخص تقسیم میگردد. 1)دورهی امامت امیر المؤمنین علیه السلام تا پایان حادثهی عاشورا تا سال 61 هجرت؛ 2)دورهی امامت امام سجاد علیه السلام و امامت امام باقر و امام صادق علیهم السلام تا سال 135 هجرت؛ 3)دورهی امامت امام موسی بن جعفر علیه السلام که تا شهادت امام رضا علیه السلام ادامه دارد؛
خلاصه ماشینی:
"چهرهی حکومت اموی «حکومت اموی چهرهای فاسد دارد،چهرهای که اسلام را مشوه کرده و همینها جریانی بودند که حکومت علوی را قبول نداشتند،ولی میخواستند حکومت طور دیگری باشد و دست خودشان باشد که بعد هم این را نشان دادند و دنیای اسلام،تجربهی حکومت اینها را چشید، یعنی همان معاویهای که در زمان رقابت با امیر المؤمنین علیه السلام،آنطور به بعضی از اصحاب روی خوش نشان میداد و محبت میکرد،بعدا همان حکومت،برخوردهای خشن از خود نشان داد،تا به زمان یزید و حادثهی کربلا رسید.
آنها،یعنی مخالفان،در این نکته شک داشتند،دچار انحراف بودند و حقیقت را نمیفهمیدند،هرچند ممکن بود سجدههای طولانی هم بکنند،همان کسانی که در جنگ صفین از امیر المؤمنین علیه السلام رو برگرداندند و رفتند به عنوان مرزبانی در خراسان و مناطق دیگر ساکن شدند، سجدههای طولانی یک شب یا ساعتهای متمادی میکردند،اما فایدهاش چه بود؟که انسان،امیر المؤمنین علیه السلام را نشناسد،خط صحیح را، که خط توحید و خط ولایت است،نفهمد و برود مشغول سجده بشود، این سجده چه ارزشی دارد؟بعضی از روایات باب ولایت نشان میدهد که این طور افراد اگر همهی عمرشان را عبادت بکنند،اما ولی خدا را نشناسند،تا به دلالت او حرکت بکنند و مسیر را با انگشت اشارهی او معلوم نمایند،این،چه فایدهای دارد؟«و لم یعرف ولایة ولی الله ینو الیه و یکون جمیع اعماله بدلالته»(کلینی،بیتا،91/2)."