چکیده:
فرآیند چندبعدی دسترسی افراد به منابع قدرت،برای افزایش سرمایههای فردی و گروهی،به منظور حرکت به سوی انتخابهای هدفمند،توانمندسازی نامیده میشود.در میان راههای گوناگونی که برای توانمندسازی زنان در ابعاد و سطوح مختلف وجود دارد،اعتبارات خرد با نفوذ در ابعاد مختلف زندگی زنان و کمک به بهبود زندگی تعداد زیادی از آنها،در دو دههی اخیر،جایگاهی ویژه را به خود اختصاص داده و به دلیل آنکه عموما در قالب گروههای داوطلب و بدون نیاز به ضامن با وثیقه به زنان واگذار میشود،مورد استقبال قرار گرفته است.کاهش فقر،افزایش سرمایههای اجتماعی،افزایش پسانداز،کارآفرینی،احساس امیدواری نسبت به زندگی،و کنتزل زنان بر تصمیمگیریهای اقتصادی،از جمله تأثیراتی است که اعتبارات خرد در توانمندسازی زنان داشته است.
در این پژوهش،که هدف آن بررسی نقش مثبت و منفی شبکهی واگذاری اعتبارات خرد روستای پشترود بم در ابعاد مختلف توانمندسازی زنان است،چهار بعد اقتصادی،اجتماعی،روانی،و فرهنگی توانمندسازی زنان،با روش پیمایش و از طریق مصاحبهی مستقیم بر روی 108 زن عضو صندوق خردهوامدهی زنان روستای پشترود بم(در شمال شهر بم،استان کرمان)،مورد مطالعه و اجرا قرار گرفته است.یافتههای پژوهش بیانگر آن است که حضور فعال در شبکههای واگذاری اعتبارات خرد،بر افزایش توانمندهای اجتماعی،اقتصادی،و روانی تأثیر داشته،اما نتوانسته است بر روی توانمندی فرهنگی زنان تأثیری معنادار بگذارد.
خلاصه ماشینی:
"نقش اعتبارات خرد در توانمندسازی زنان: مطالعهی موردی روستای پشترود بم مریم رحمانی داشجوی کارشناسی ارشد جامعهشناسی،دانشگاه اصفهان دکتر سیامک زند رضوی استادیار گروه علوم اجتماعی،دانشگاه شهید باهنر کرمان دکتر علی ربانی استادیار گروه علوم اجتماعی،دانشگاه اصفهان دکتر مهدی ادیبی استادیار گروه علوم اجتماعی،دانشگاه اصفهانچکیده فرآیند چندبعدی دسترسی افراد به منابع قدرت،برای افزایش سرمایههای فردی و گروهی،به منظور حرکت به سوی انتخابهای هدفمند،توانمندسازی نامیده میشود.
به دلیل آنکه گرفتن وام و خدمات مالی نیاز به داشتن وثیقه،ضامن معتبر،یا داشتن حساب پسانداز دارد،در کشورهای در حال توسعه،افراد فقیر و محروم اجتماع،که وامگیرندگانی مخاطرهآمیز و فاقد توان بازپرداخت اقساط محسوب میشوند،قادر به تهیهی اعتبارات از مؤسسههای مالی رسمی و غیر رسمی نیستند؛بر این اساس،در دو دههی اخیر، در این کشورها،اعتبارات خرد نقشی حیاتی در کاهش فقر و افزایش دسترسی فقرا (خصوصا زنان فقیر)به منابع مادی،که هردو مقدمه و زمینهساز توانمندسازیاند،ایفا کرده است.
نتایج پژوهشهای مایوکس(1999)،هاشمی،شولر،و رایلی(1996،برگرفته از اوماشانکار 2006)،اوماشانکار(2006)،و چودوری(2002)نشان داد که با عضویت فعال در شبکههای اعتبارات خرد،کنترل زنان بر امور اقتصادی منزل افزایش یافته است،اما یافتههای جدول بالا نشان میدهد که فعالان و غیر فعالان تفاوتی در مورد کنترل مالی ندارند و دلیل این امر را میتوان تازه تأسیس بودن صندوق زنان پشترود دانست؛بنابراین،برای درک بهتر اثر حضور در شبکههای اعتبارات خرد بر میزان کنترل زنان بر امور اقتصادی منزل،لازم است این مسأله طی دو یا سه سال آینده مورد ارزیابی دوباره قرار گیرد."