خلاصه ماشینی:
"یعنی برای دفع شبهاتی که مطرح شد،و باز هم غیر از اینها هم وجود دارد،نسخهء مصحح چاپ دوم را با یکایک 48 نسخه(جز 6-7 فقرهای که کمتر از 50 غزل دارند و فقط به تعداد غزلهای موجودشان میتوان با آنها کار کرد)از این نظر سنجیدهاند که ببینند روایتی که تلفیقی/مزجی/ التقاطی(در عین کاربست سه اصل اصیل علمی)بهدست داده شده (چاپ دوم،1371)کلا و سراپا در هیأت تألیفی-ترکیبیای که پیدا کرده،با کدام نسخهها برابر یا مطابق است و آنها را در ذیل هر غزل آورده است و علاوهبر آن یک یا چند فقره اختلاف با سایر نسخ را هم یاد کرده است.
- سر خدا که عارف سالک به کس نگفت /در حیرتم که بادهفروش از کجا شنید - حافظ بیا که عشق ندا میکند بلند - کانکس که گفت قصه ما هم ز ما شنید برای آنکه بیشتر آشکار شود که دو ضبط رقیب از کجا/کز کجا در شعر حافظ تا چه مایه تفاوت معنی و شرح بهبارمیآورد،برای تنوع سری میزنیم به شرح عرفانی غزلهای حافظ(نوشتهء ختمی لاهوری،عارف مسلمان فارسی زبان هندی در قرن یازدهم هجری) تا ببینیم جانب کدام ضبط/قرائت را گرفته و درباره آن چه گفته؟با آنکه حجم این مقاله دارد به«رساله»میکشد،ولی بیان و تبیین مشروح و مبسوط بیست-سی دگرسانی/دگرخوانی،که ژرفا و پهنای تصحیح دیوان حافظ و لزوم و فایدهء جمع درایت و روایت را نشان بدهد،بهتر از رج زدن دویست-سیصد تفاوت و اختلاف این تصحیح با تصحیحهای معتبر دیگر است."