چکیده:
قرآن کتابی فهمیدنی است که آیات آن بر قلب پیامبر خاتم نازل شده تا کار هدایت بشر را بدان سامان بخشد.یکی از مهمترین مباحث دربارهء قرآن،امکان فهم آن و چیستی و چگونگی این فهم است که در اصول فقه با عنوان«حجیت ظواهر»مورد توجه قرار میگیرد.در بحث حجیت ظواهر گروههای مختلفی سخن راندهاند که از خود بسندگی قرآن در فهم تا ناممکن بودن فهم قرآن طیفی از نظریات را تشکیل میدهند.میرزای اصفهانی از جمله فقهای معاصر است که بیانی تازه از نظریهء مشهورفقهای امامیه مطرح کرده که در آن حجیت ظواهر با حفظ استقلال قرآن و عترت در حجیت اثبات میشود.در واقع از آنجا که بشر«مخاطب بالعرض»قرآنی است که«ذکر»و رسول آورندهاش«مذکر»دانسته شدهاند،برای رسیدن به ظهور آیات و دریافت قرائنی که به بپاشدن یک آیه و دلالت الفاظ آن بر معانی موردنظر گویندهاش دلالت میکنند، نیازمند مراجعه به«من عنده علم الکتاب»است تا او با تبیین قرائن متصل عقلی و منفصلی که یقین عقلایی در انعقاد ظهور از لفظ را سبب میسازد،برساند.
One of the most important issues concerning the Qur’an is the possibility and the way of understanding the Qur’an، which is dealt with in principles of jurisprudence as the “authority of apparent meanings”. This topic includes opinions ranging from self-sufficiency of the Qur’an for its understanding to the impossibility of its understanding. The writer believes that Mīrzā Mahdī Iṣfahānī is among the contemporary jurisprudents who has presented a new exposition of the famous Imāmī jurists’ view، according to which the authority of apparent meanings can be proved، retaining the independence of the Qur’an and the ‘itrat (progeny of the Prophet – S.A.W.) in their authority.
خلاصه ماشینی:
حجیت ظواهر از منظر میرزا مهدی اصفهانی حسین مفید مهندس مکانیک سیالات با تحصیلات حوزوی تاریخ دریافت:88/6/01-تاریخ پذیرش:98/2/11 چکیده قرآن کتابی فهمیدنی است که آیات آن بر قلب پیامبر خاتم نازل شده تا کار هدایت بشر را بدان سامان بخشد.
که گویندهء خبیر به زبان و لوازم آن در مراد خویش به کار برده و در واقع به تعبیر محقق روحانی،میان نص و ظاهر در مقام دلالت تفاوتی نیست-حجتی عقلایی به ضمیمهء امضای شارع دارد؛اما آنچه بیش از هر چیز در این مقام خودنمایی میکند آن است که ظهور لفظ در معنی چه زمانی منعقد میگردد؟1 اثبات مدعا از منظر میرزای اصفهانی تا اینجا روشن شد که میرزای اصفهانی نیز در پی آن است که همچون مشهور اصولیان به اثبات حجیت ظواهر بعد از فحص از قرینه متصل و منفصل در بیان«من عنده علم الکتاب»بپردازد؛ اما برای این منظور اولا برخلاف مشهور اصولیان ظاهر را نه لفظی محتمل الوجوه،بلکه معنایی واضح و آشکار و قطعی الدلالة دانست.
اما پرسش اساسی را بر روی انعقاد ظهور طرح کرد که چه زمان میتوان مدعی شد که لفظی در یک مفهوم افرادی یا ترکیبی ظهور یافته یا به تعبیر دیگر ظهورش منعقد گردیده است؟ برای دریافت پاسخ این پرسش از منظر میرزای اصفهانی،لازم است که چند مقدمه دربارهء مسئلهء حجیت الفاظ بهویژه ساختار قرآن ذکر شود تا شیوهء پاسخگویی به پرسش یاد شده از منظر وی روشن گردد.