چکیده:
کرامت در منظومهء فرهنگ و اعتقادات اسلامی بهویژه تشیع پدیدهای ممکن الوقوع است؛ نویسنده بر این مبنا و با آوردن دو نمونهء تاریخی و یک نمونه معاصر از ماخذ معتبر در مقام اثبات امکان وقوع آن برآمده است.گرچه به باور برخی از عقلگرایان،کرامت که«خرق عادت»است مخالف قانون علیت پنداشته میشود.اما باید توجه داشت که علتهای معنوی و غیر معنوی و غیر مادی در این جهان وجود دارد که تحقیقات نوین هم آن را تأیید میکند،و میتواند سبب حوادثی غیر معمول شود. ضمنا از منظر آسیبشناسی این نکته یادآوری شده که بسا بزرگنمایی یا پیرایههایی که بر یک کرامت بسته میشود اصل آن را مورد تردید قرار میدهد. امکان صدور معجزه و کرامات از ناحیهء امام معصوم علیه السلام و رابطه آن با علم غیب امام علیه السلام، موضوعی است که نویسنده آن را از دیدگاه برخی از متکلمان شیعه به اجمال مورد بررسی قرار داده است.در بخش پایانی مقاله هم،منابع تاریخی ثبت کرامت و معجزات حضرت رضا علیه السلام را متذکر شده و به چند کرامت مشهور اشاره کرده است.
The possibility of working miraculous acts by the Infallible Imam (A.S.) and its relation to the Imam (A.S.)’s knowledge of the Unseen، is an issue that the writer of the present article has briefly examined from the viewpoints of some Shī‘a theologians. In the final part of the article، he has pointed out the historical records of Imam al-Riḍā (A.S.)’s miraculous acts and healings and touched upon several well-known miraculous acts.
خلاصه ماشینی:
به گفتهء شیخ مفید(633-314 ق)در اوائل المقالات (86-96)متکلمان نوبختی نیز با موضوع ظهور معجزه و کرامت از امام موافقت ندارند،اما به نظر میرسد این دیدگاه مورد توافق تمام نوبختیان نیست،چنانکه ابواسحاق ابراهیم بن نوبخت(متکلم نیمه اول قرن چهارم)در کتاب یاقوت،که علامه حسن بن یوسف حلی(846-627 ق)آن را در کتابی به نام انوار الملکوت فی شرح الیاقوت شرح کرده است،میگوید:«امکان ظهور معجزه بر دست اولیا و امامان وجود دارد و دلیل آن هم ظهور معجزه از آصف ابن برخیا و مریم و دیگران است»(حلی: 681؛در اینباره همچنین بنگرید به: حیدری آقایی و دیگران:491/2؛مدرسی طباطبایی:001).
محمد بن بابویه قمی مشهور به شیخ صدوق(حدود 503-183 ق)که با نقل معجزات و کرامات زیادی از امام رضا علیه السلام،موافقت خود را با اصل موضوع امکان صدور معجزه از امامان نشان میدهد (برای نمونه بنگرید به:ابن بابویه،294/2 و بعد)،در موارد زیادی که کرامت صادر شده مستلزم اخبار از غیب است،آن را برگرفته از عهد معهودی که از پیامبر به امامان رسیده یا همان:974،584،194 و...
شاید دلیل این خودداری از ذکر معجزات یا کرامات پس از وفات امام رضا علیه السلام نکتهای باشد که شمس الدین محمد رضوی در کتاب وسیلة الرضوان خود(دربارهء این کتاب که هنوز آن، بنگرید به:جعفریان:64؛طهرانی:77/52) به آن اشاره کرده و درصدد پاسخگویی به آن برآمده است.
علاوه بر آثاری که پیش از این ذکر شد،تا امروز نیز همچنان آثار زیادی،چه به صورت مستقل و چه در ضمن مطالب دیگر،دربارهء معجزات و کرامات امام رضا علیه السلام نوشته شده است که از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد: 1.