چکیده:
کوچولو موفقیت چشمگیری در سطح جهان داشته است و از برجستهترین آثار نمادین محسوب میشود و همین جنبهء نمادین کتاب موجب میگردد که اثر به صورتهای متعدد توسط مخاطب بازآفرینی شود.در واقع اثر اجازه میدهد که مخاطب فعال باشد و برداشت آزاد خود را داشته باشد.این امر موجب شده است که ترجمههای متفاوتی از آن داشته باشیم.این شاهکار سنت اگزوپری تاکنون 61 بار به زبان فارسی برگردانده شده است.هدف از این مقاله-که برگرفته از یک رسالهء دانشگاهی است-مقابله و بررسی ترجمههای متفاوتی است که تاکنون از این کتاب به زبان فارسی صورت گرفته است.برای ایجاد انسجام در کار،در اینجا تنها به بررسی 5 ترجمه پرداختهایم:ترجمههایی به قلم احمد شاملو،ابو الحسن نجفی،محمد قاضی،مصطفی رحماندوست و بابک اندیشه.از آنجایی که«ترجمه»،«ترجمهء مجدد»و«بررسی ترجمه»،سه مرحلهء مواجهه با یک اثر خارخی هستند،و برای اینکه ترجمهها بهطور علمی بررسی شوند،از نظریههای ترجمه بهره گرفتهایم. به این منظور و برای پیادهسازی این نظریهها در عمل،از مثالهای متعددی استفاده شده است.این مثالها،هم مسائل واژگانی و هم مسائل دستوری را دربر میگیرند.
خلاصه ماشینی:
ترجمهء مجدّد بررسی تطبیقی پنج ترجمه از شازده کوچولو به زبان فارسی سمیرا صادقیان* چکیده آنتوان دو سنت اگزپری،قرن بیستم فرانسه است که تاکنون بسیاری از آثارش به زبان فارسی ترجمه شده است؛ اما در این میان،کتاب شازده کوچولو موفقیت چشمگیری در سطح جهان داشته است و از برجستهترین آثار نمادین محسوب میشود و همین جنبهء نمادین کتاب موجب میگردد که اثر به صورتهای متعدّد توسط مخاطب بازآفرینی شود.
حال باید دید علت تعدّد ترجمهها چیست؟آیا لزومی برای ترجمهء مجدّد بوده است یا نه؟آیا حقیقتا دیدگاهها مختلف وبده و ترجمهها تکامل پیدا کرده یا برعکس، شهرت کتاب و موفقیت جهانگیر آن سبب ترجمههایی شده است که گاهی بهتر از ترجمههای اول نیست؟آیا ترجمههای جدیدتر شبیه به ترجمههای قبلی هستند یا آنکه دیدگاهشان در مواجهه با اثر متفاوت بوده است؟آیا کهنه شدن زبان ترجمههای قبلی،مترجمان را به لزوم ارائهء ترجمهء جدیدتر ترغیب کرده است؟آیا ترجمههای جدیدتر توانستهاند ماهیّت حقیقی اثر را بهتر نشان دهند؟ در هر حال،ترجمه رویکرد جدید خود نسبت به متن را به زبان فارسی انتقال داده است؛رویکردهایی که اگرچه متفاوتند،ولی این تفاوت دلیل بر بتهر یا بدتر بودن آنها نمیشود.
در ترجمهء محمد قاضی از شازده کوچولو میبینیم که سطح زبانی و سبک متن به درستی انتقال یافته است.
تنها در بعضی موارد در گفتوشنودها،از کلمات و اصطلاحات عامیانه استفاده شده است که در متن اصلی جملاتی در سطح معمولی هستند و نه کاملا خودمانی همانطور که در مثال بالا میبینیم-که در اکثر موارد در ترجمهء نجفی به همین صورت است-معنای جمله به درستی انتقال یافته و سطح زبانی نیز تغییری نکرده است.