چکیده:
ادبیات مطالعات امنیتی که امروزه مبنای بررسی تحولات امنیتی سایر کشورها قرار میگیرد،به لحاظ خاستگاه پیدایش و همچنین به دلیل ویژگیهای ماهوی آن ریشه در تحولات امنیتی کشورهای غربی و به ویژه آمریکا در دوران جنگ سرد دارد.این ادبیات،عمدتا غربی(غرب محور)است.
در این مقاله تلاش میشود ضرورت بازنگری در ادبیات مطالعات امنیتی غربی براساس محدودیت قابلیتهای تبیین آن مورد توجه قرار گیرد.بدین منظور ابتدا چیستی ادبیات مطالعات امنیتی غربی بررسی میشود،سپس چگونگی پیدایش و تکوین محدودیتهای تبیین آن از خلال بررسی سیر تکوین مطالعات امنیتی غربی مورد توجه قرار میگیرد و در نهایت،چرایی پیدایش و همچنین ضرورتهای نظری و عملی بازنگری در ادبیات موجود مطالعات امنیتی،تبیین میشود.
Security studies literature which is used as a base in reviewing other countries security developments، has roots in the Western countries and especially US security developments due to its origin and nature. This literature is mostly Western (West-Based) because even if it has not been created in western geographical district by Western scholars in Western language (Latin)، its main object has been to provide western inserts.This article attempts to remind the necessity of Western security studies literature revision considering its explanatory limits. Therefore، at first the nature of western security studies literature is checked، then its emergence، proliferation، and explanatory limits will be discussed. At the end، the necessity of theoretical and practical revision of the existing security studies literature is considered.
خلاصه ماشینی:
در واقع،مطالعات امنیتی غربی(با فرض شروع از بعد از جنگ جهانی دوم) در طول دهههای 0591 به بعد،به ترتیب،وضعیتی مشابه اشکال زیر داشته است: (به تصویر صفحه مراجعه شود) در دهه 0591(شکل 2)،گسترهء موضوعی مطالعات امنیتی در آمریکا از گسترهء اهداف آن کمتر بود؛زیرا از یکسو در این دوران هنوز مطالعات امنیتی سالهای آغازین حیات خود را طی میکرد و تأمین امنیت ملی ایالات متحده به عنوان برترین هدف سیاستمداران و حتی پژوهشگران این کشور از حیث موضوعی به خوبی شناخته شده نبود و ابعاد و زوایای آن مورد مطالعه قرار نگرفته بود و از سوی دیگر،تمرکز بر صلح و امنیت بین المللی،تحت تأثیر نگرش آرمانگرایانه،بیش از امنیت آمریکا مورد توجه بود،اما با توجه جدی پژوهشگران سیاسی و روابط بین الملل به موضوع امنیت ملی ایالات متحده در سالهای پایانی دهه 0591 و به ویژه در دههء0691(11)،به تدریج گسترهء موضوعی مطالعات امنیتی در این کشور بیشتر از گسترهء اهداف آن شد و مطالعهء دیگر کشورها نیز در ارتباط با امنیت ملی آمریکا در دستور کار محققین این کشور قرار گرفت(شکل 3).
در واقع،مطالعات امنیتی کشورهای در حال توسعه و جهان سوم از درون این کشورها شکل نگرفت،بلکه در نتیجهء افزایش توجه سیاستمداران غربی به این کشورها و در راستای تأمین بهتر و بیشتر امنیت ملی آمریکا و همپیمانانش و حتی توسط پژوهشگران و صاحبنظران اغلب آمریکایی و غربی صورت گرفت؛همچنانکه توجه به دیگر حوزههای مطالعاتی از دهه 0991 به بعد هم در همین راستا بوده است(شکل 6).