خلاصه ماشینی:
"آنچه از اثر تفسیری او، یعنی تفسیر ‹‹بحرالحقایق والمعانی›› در کتابخانه مجلس شورای اسلامی وجود دارد، چند صفحهای بیش نیست اما در همین چند صفحه، نکته بسیار مهمی وجود دارد که با توجه به جالب بودن این نکته برای خودم، تصمیم دارم در این گفت و گو راجع به آن مطالبی بیان کنم.
برخی نیز آن را گناه بزرگ آدم خواندهاند که این هم درست نیست و حتی در تفاسیر هم آنچه وجود دارد، در همین حدود است و از میان تمام تفاسیر، تنها علامه طباطبایی، نجمالدین رازی و بنده این برداشت را از آیه داریم، آیهای که مدتهاست مرا شیفته خود کرده است.
›› به عبارت دیگر همان لحظهای که در وجود آدم، شهوت و غضب را به ودیعه گذاشتند و آدم کامل شد، در آن لحظه چند اتفاقی که به آنها اشاره کردم، در یک لحظه روی داد و این، نکته فوق العاده مهمی است و استناد آن هم جمله ‹‹انه کان ظلوما جهولا›› است.
جاهل است، برای اینکه میتواند عالم شود و در مورد ظالم ذکر این نکته مهم است که ظالم یعنی اینکه با قبول این امانت بر نفس خودش ظلم بزرگی کرده زیرا قبول این امانت و تحمل بار سنگین آن با ریاضت و سختی و گذشت از بسیاری از لذتها ممکن است.
پس، اینکه شعرا و برخی نویسندگان، هبوط انسان را نوعی مجازات برای وی تلقی کردهاند، صحیح نیست؟ بله و بنده بسیار خوشحال شدم که در تفسیر معنای این آیه به طور زیبایی شرح داده شده است، اما در مورد شعرا و کسانی که هبوط انسان را مجازات دانستهاند، باید گفت: به هیچ وجه چنین نیست."