سفرنامه شمال - مجله کتاب ماه تاریخ و جغرافیا معرفی و نقد

"2کنسول از مبالغ هنگفتی که افراد برای خریدن مناصب و مشاغل خود به دربار و حکمرانان می‌پرداختند و تأثیر آن در فقر و نابسامانی اوضاع اقتصادی مردم می‌نویسد به‌طور مثال حاکم بارفروش(بابل)،حسین خان که برادر وزیر مازندران محمد حسین خان بود برای پرداخت مبلغ سالیانه‌ای که باید به دربار می‌فرستاد مردم را غارت می‌کرد3و نایب الحکومه بار فروش که میرآخور شاه بود سالیانه مبلغ 800 تومان برای مأموریتش می‌پراخت و مبلغ بیشتری از مردم می‌گرفت. 9 همان‌طور که قبلا گفته شد هدف اصلی مکنزی در این سفر تهیه گزارش از وضعیت روس‌ها در مناطق شمالی و امکان فعالیت اقتصادی بریتانیا در این نواحی&%01308JTKG013G% بود. مکنزی از برخی سیاست‌های اقتصادی حکمرانان قاجاری در منطقه از جمله قانون منع ورود برنج به گیلان و عملکرد کارخانه دولتی نیشکر در بار فروش به شدت انتقاد می‌کند. مکنزی به دولت متبوع خود پیشنهاد میکند که برای تهیه گزارش به مناطق ترکمن‌نشین برود،با این شرط که دولت بریتانیا مقداری اسلحه ارزان و پول در اختیار او بگذارد تا او بتواند آنها را بین ترکمن‌ها تقسیم نموده،نظر آنها را جلب کند. باید در نظر داشت که منافع سیاسی بریتانیا در ایران حتی در اوج خود نیز به‌طور عمده از لحاظ حفظ هندوستان مورد توجه بود و در تمامی قرن نوزدهم همان ماهیت را حفظ کرد. مکنزی با تأکید بر برتری نژادی اروپائیان بر این باور بود که برای امنتی هند باید ایران و افغانستان آزاد و قدرتمند باشند تا بتوانند از منافع خود در مقابل روسها دفاع کنند."