معرفی کتاب «مشاهدات سفر از بنگال به ایران در سال 1787-1786 م» معرفی و نقد

"5 نوشته ویلیام فرانکلین اثری ارزشمند در بیان اوضاع اجتماعی ایران در دوره زندیه‌6 فرزاد نوروزی مشاهدات سفر از بنگال به ایران در سال‌های‌ 1787-1786 میلادی تألیف:ویلیام فرانکلین ترجمه:محسن جاویدان ناشر:بنیاد فرهنگ و هنر ایران،مرکز ایرانی‌ تحقیقات تاریخی،تهران،1358 نادرشاه افشار با ویژگی‌های خاص خود،به مثابه‌ الگویی بود برای برخی سرداران نظامی که دورهء حکومت متکی به فرد و«ارتش سالار»او را تجربه کرده‌ بودند. اگر کتاب رستم التواریخ را که در دوره‌های متأخرتری نوشته شده ولی قسمت اعظم آن‌ مربوط به دورهء مورد بحث است را مستثنی کنیم،تنها در روزنامه میرزا محمد کلانتر فارس اشاراتی کمرنگ از اوضاع اجتماعی ایران در آن دوره به چشم می‌خورد که‌ به هیچ وجه برای شناخت اوضاع فرهنگی،اجتماعی، مذهبی و اقتصادی دورهء زندیه کافی نیست. 3 فرانکلین بر سر راه خود به ایران مدت هفت ماه در بمبئی مانده است،به همین علت نکات جالب دربارهء مذهب و عقاید و رسوم پارسیان آن شهر در کتاب او می توان یافت:«آن‌ها خود قبول دارند که به علت اقامت‌ طولانی در هند و احتمالا به دلیل جلب نظر موافق‌ هندی‌ها،برخی مراسم و آداب خاص هندوها را پذیرفته‌اند»."