چکیده:
از ویژگیهای بارز تمدنی و فرهنگی عصر بویهی استمرار و گسترش و آموزش ایرانی اسلامی و آغاز تأسیس نهاد آموزش است.مدارس،که تکامل مراکز آموزشی ایران در دوره آل بویه است،بهوسیلهی وزرای ایرانی عصر سلجوقی توسعه پیدا کرد.آثار ابن سینا که ثمرهی حرکت آموزش ایرانی-اسلامی از آغاز پیدایش دول مستقل ایرانی پساز فتح ایران به دست اعراب بود،بهوسیلهی سلجوقیان از نظام آموزش اسلامی حذف شد.وجه اهمیت ابن سینا در نظام آموزشی بویهی،دیدگاههای خاص آموزشی و تربیتی و تدوین طرحی براساس فلسفهی محض جهانی بود.کتابهای درسی متناسب با علایق سیاسی و فرهنگی و مذهبی سلاطین سلجوقی و مخالف با مصالح دولت شیعی بویهیان تولید شد. سؤال این است که چرا با وجود الگوهای ماندگار علوم،که محصول نهاد آموزش ایرانی است،روند تکاملی علوم تجربی و عقلی متوقف شد. مقالهی حاضر به کارکرد نهاد دولتی آموزش عصر بویهی-سلجوقی و علل و زمینههای رکود آن پرداخته است.
خلاصه ماشینی:
"(ابن طقطقی،ص 493)ابن اثیر در ضمن حوادث سال 924 هـ از تجاوز و فساد طغرل در خراسان خبر داده است،او آغاز حرکت سلجوقیان را از برخورد تقاق با شاه بزرگ ترک یبغو که منجر به صلح شد،خبر داده است که به دنبال آن سلجوق فرزند تقاق با استفاده از همین موقعیت به دربار شاه ترک راه یافته است،افزایش قدرت سلجوق، شاه ترک را به خیانت وادار نمود و موجب مهاجرت سلجوق و عشیرهاش به (به تصویر صفحه مراجعه شود) رباط شرف،54 کیلومتری شهر سرخس،دورهی سنجر سلجوقی بلاد اسلام و تغییر مواضع او گردید.
اما شرق اسلامی خود به دلیل مصالح خلافت عباسی،دولت محلی آل بویه که حامی فلسفه سنیوی بود،با هجوم بدویان سلجوقی روبهرو شد که ثمرات فلسفی بویهی را از بین برد و شرق اسلامی نهتنها نتوانست از آنچه خود در حوزه عوم تجربی و فلسفه کسب کرده بود،استفاده کند، بلکه راه انحطاط و نابودی را پیمود،و بههرحال غزالی نقطه عطف نظریاتی است که از قرن سوم بهبعد به مقابله صریح با علوم تجربی و عقلی بشری که نمونه اعلای آن به وسیله ابن سینا تدوین شده بود،برخاستند و آنرا از حوزه معارف اسلامی خارج ساختند.
موسسه علمی و فرهنگی -کاشانی،تاریخ دول آل سلجوق،دار الرئد العربی،مصر،4791 -کسایی،نور الله،مدارس نظامیه،امیر کبیر،تهران،4731، -نخجوانی هندوشاه،تجارب السلف،روضاتی،اصفهان،بزرگمهر،2041 شهر ری در دوره آل بویه *حسین صدیقیان1 کارشناسی ارشد باستانشناسی،دانشگاه تهرانچکیده یکیاز مهمترین شهرهای دوران اسلامی در جهان اسلام و منطقه،شهر ری بوده،ازاینرو همواره موردتوجه حاکمان سیاسی و نظامی مختلف قرار گرفته و بهطور پیوسته بین سران نظامی یا سیاسی مختلف دست به دست میشد با این وجود،طی حکومت آل بویه در ری و مناطق دیگر، چیزی در حدود یک سده شهر از آرامش نسبی و امنیت کافی برخوردار شد."