چکیده:
بر اساس دیدگاه توحیدی اسلام،نظریه‌ای ویژه در زمینهء حاکمیت و ولایت جامعه اسلامی ترسیم شده است که در زمینهء مشروعیت نظام سیاسی،دارای مبنایی متمایز از مبانی مشروعیت در اندیشه‌های غیر دینی می‌باشد و بنای آن عاری از ابهامها و ایرادهای وارد بر نظریه‌های مطرح در اندیشهء سیاسی غرب است.در این نوشتار، ضمن پژوهشی مقارنه‌ای،نظریه‌های رقیب،مورد توجه،نقد و ارزیابی قرار گرفته است.همچنین ایرادات یا ابهاماتی که نسبت به دیدگاه اسلام مطرح شده از قبیل «مسألهء حقوق و نقش آحاد در این نظریه»،«مسألهء تناقض نظارت عامه با حقانیت بالا رسنده»و«شبههء عدم امکان مشارکت همهء آحاد در ارکان مدیریتی و تخصصی جامعه در حکومتی که اذن تصرف برای حاکم از سوی خداست.به جهت ارجحیت و تقدم رتبی تعهد به موازین و دستورات دین در مدیران و کاردانان،بر کارایی و توانمندی آنان»مورد ببررسی قرار گرفته است تا پاسخ‌های منطقی و عقلانی دریافت نمایند و تعالی دیدگاه اسلام آشکار گردد.
خلاصه ماشینی:
"مشروعیت مطرح است و همهء مکاتب فلسفهء سیاست در برابر چنین پرسشی قرار دارند.
همان‌گونه که گذشت،در بحث مشروعیت و الزام سیاسی،سؤال اساسی این است که«چرا باید از فرامین حکومت اطاعت کرد؟»البته مقصود از«باید»در اینجا،بایدهای
این نمی‌گوید که نظریهء قرارداد اجتماعی به تنهایی نمی‌تواند مشروعیت حکومت‌ها را تبیین کند(لاریجانی،1831:12).
در این نظریه آن است که مشروعیت حکومت‌ها و الزام شهروندان به اطاعت از آنها،مبتنی
نامشروعی تن دهند و این بهترین شاهد بر تفکیک مشروعیت از پذیرش مردم است.
مشروعیت در جامعه‌شناسی سیاسی به حق و ناحق بودن حکومت و حاکم کاری ندارد و تنها به پایگاه اجتماعی و مقبولیت مردمی آن نظر دارد(خسروپناه،7731:111).
اقتصادی و نیز وجود ابزارها و نهادهای لازم برای این کار است(مصلح‌زاده،0831:037).
ثانیا:این توجیه عقلانی در سایهء استناد به حاکمیت بالذات و ولایت حقیقی است.
بر اساس این سفارش،گر چه ثبوت ولایت امت برای امام علی علیه السلام به اذن الهی و
اما در مورد سؤال دوم،مسألهء اصلی این است که اگر در حکومت و مدیریت،
در واقع منشأ چنین تفکری این گمان است که اگر حق حاکمیت با حاکم الهی
است و به تبع آن اذن تصرف برای حاکم و دیگر ارکان در امور مردم نیز از سوی
نیز باشند که تحقق این ویژگی بنا به فرمودهء مولا علی علیه السلام علامت و لازمهء ایمان است:
قراردادی اجتماعی برای تنظیم حیات سیاسی خود منعقد می‌سازند،پرسش‌های مهمی است که
می‌شود که مشروعیت حکومت و ثبوت مجوز اعمال حاکمیت برای شخص یا گروهی خاص در گروه
است:«مشروعیت متضمن ظرفیت سیستم برای به وجود آوردن و حفظ این اعتقاد می‌باشد که"
(
, 
, 
)
