چکیده:
لود ویگ ویتگنشتاین یکی از بزرگترین و مؤثرترین فیلسوفان عصر ما شناخته میشود.دو کتاب اصلی او یعنی رسالهء منطقی فلسفی و تحقیقات فلسفی دو انقلاب زبانی در فلسفه انگلیسی زبان قرن بیستم به شمار میروند. تراکتاتوس یکی از مهمترین آثار او مربوط به دورهء اول حیات فکری و فلسفی وی بوده و در زمان حیاتش منتشر شد، و پژوهشهای فلسفی مربوط به دوره دوم حیات فکری وی با جان فلسفه همان کرد که نقد عقل محض کانت.ویتگنشتاین دربارهء دین بطورخاص چیزی ننوشت،اما باوجود این بسیاری از فیلسوفان و متفکران بر این عقیدهاند که آیا در فلسفهء ویتگنشتاین یک روح دینی دمیده شده است؟ ویتگنشتاین از معدود فیلسوفانی است که طی یک دههء اخیر در ایران مورد توجه قرار گرفت و مترجمان بسیاری با نگرشهای مختلف و گاه متضاد به ترجمهء آثارش روی آوردند.از لیلی گلستان تا ادیب سلطانی،از امید مهرگان تا فریدون فاطمی،از کامران قره گزلی تا همایون کاکا سلطانی که هرکدام یک یا چند کتاب از ویتگنشتاین یا دربارهء ویتگنشتاین ترجمه و منتشر کردهاند. همایون کاکا سلطانی کتابهای خاطراتی از ویتگنشتاین و مقدمهای بر تراکتاتوس ویتگنشتاین و مسائل ذهن از دکارت تا ویتگنشتاین را ترجمه و توسط انتشارات گام نو منتشر کرد.و هماکنون فرهنگ اصطلاحات ویتگنشتاین اثر هانس یوهان گلاک را در دست ترجمه دارد و امیدوار است بزودی آن را چاپ و منتشر کند. همایون کاکا سلطانی متولد 1352 کلار دشت مازندران،فوقلیسانس فلسفه را از دانشگاه تهران گرفت و از آن پس سخت مشغول فعالیت در این حوزه است.وی به تازگی کتاب چگونه ویتگنشتاین بخوانیم به قلم ری مانگ از مفسران برجستهء فلسفهء ویتگنشتاین را ترجمه و منتشر کرده است. «کتاب ماه فلسفه»
خلاصه ماشینی:
"» (به تصویر صفحه مراجعه شود) چرا برخی معتقدند که تراکتاتوس الآن از دور خارج شده است؟علی رغم اینکه تأثیر عظیم این کتاب را در فکر فلسفی قرن بیستم کسی منکر نیست؟ ما وقتی ویتگنشتاین میخوانیم،این واژهها باید تعریف بشوند از دور خارج شدن تراکتاتوس یعنیچه؟زمانی کتابی را آماده کرده بودم و برای انتشار آن به یک مؤسسه انتشاراتی مراجعه کرد.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) شما وقتی بحث ویتگنشتاین را این مطرح میکنید،حیات فکری او را به دو دورهء عمدتا متمایز تقسیم میکنید که نخستین دوره با رسالهء منطقی-فلسفی نشان داده میشود و دومین دوره با پژوهشهای فلسفی.
وقتی که این موضوع برایش مسجل میشود و فکر میکند که تابوشکنی کرده و تمام ذهنیتاش این میشود (به تصویر صفحه مراجعه شود) که مشکلات فلسفه را حل کرده است و دیگر هیچ کاری برای فلسفه نمانده که حل کند،همهچیز را رها میکند و از کمبریج بیرون میآید و دوران سرگشتگیاش شروع میشود و مدتی به باغبانی روی میآورد،مدتی به مدارس ابتدایی اتریش در یک روستا پناه میبرد و در آنجا تدریس میکند و فرهنگ لغت برای آنها تنظیم میکند.
آن گزارههای ویتگنشتاین هم که عرفانی به نظر میرسند،بحث و بررسی مفصلی میطلبد،آنچنانکه مفسران آثار ویتگنشتاین هم به سردرگمی دچار کرده است که بالاخره تراکتاتوس را باید امری فلسفی ارزیابی کرد یا عرفانی؟ اگر فلسفی است دیگر گزارهای مانند:«امر رازآلود آن است که جهان هست»با چه منظور بیان میشود؟اگر هدف ویتگنشتاین در تراکتاتوس تعیین حدود و دامنهء زبان است،نباید چنین گزارههایی در این اثر وجود داشته باشد.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) ویتگنشتاین در تراکتاتوس نشانههایی به دست میدهد که مفسران را سردرگم کرده است که بالاخره باید این اثر را،یک اثر عرفانی تلقی کرد یا منطقی-ریاضی."