چکیده:
کتاب درسی یکی از مهمترین مراجع و منابع یادگیری دانشآموزان در نظامهای آموزشی محسوب میشود. به لحاظ این اهمیت و به سبب نقش محتوای درسی در برانگیختن و تامین نیازها و نیز تسهیل در امر یادگیری دانشآموزان،در این پژوهش که مبنای نگارش مقاله حاضر است،محتوای کتب درسی دورهی پیش دانشگاهی، از نظر میزان پرداختن به قرآن و مفاهیم قرآنی،مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است.بهمنظور انجام این پژوهش یک سیستم مقولهبندی با توجه به ادبیات و پیشینهی موضوع فراهم کردیم که متغیرها و مقولههای قرآن و مفاهیم قرآنی را شامل میشود.در ادامه،برگهی کدگذاری براساس سیستم مقولهبندی طراحی شد.جامعهی آماری پژوهش،همهی کتب درسی دورهی پیش دانشگاهی و واحد تحلیل محتوای درس در نظر گرفته شده است. با توجه به یافتهها و براساس دادههای حاصل از تحلیل محتوا در پژوهش حاضر،میتوان چنین نتیجه گرفت که در کتب رشتهی انسانی بیش از کتب درسی سایر رشتهها به قرآن و مفاهیم قرآنی توجه شده است و در کتب دیگر رشتههای پیش دانشگاهی،بهخصوص کتب تخصصی هر رشته،این توجه بسیار اندک بوده و یا اصلا به قرآن و مفاهیم قرآنی پرداخته نشده است.
خلاصه ماشینی:
"به لحاظ این اهمیت و به سبب نقش محتوای درسی در برانگیختن و تأمین نیازها و نیز تسهیل در امر یادگیری دانشآموزان،در این پژوهش که مبنای نگارش مقاله حاضر است،محتوای کتب درسی دورهی پیش دانشگاهی، از نظر میزان پرداختن به قرآن و مفاهیم قرآنی،مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است.
سؤال تحقیق هدف این پژوهش سنجش میزان توجه محتوای کتب درسی دورهی پیش دانشگاهی ایران به قرآن و مفاهیم قرآنی در رشتههای گوناگون تحصیلی بوده است.
سؤال پژوهش را چنین مطرح میکنیم که:«در هر رشتهی دورهی پیش دانشگاهی،محتوا تا چه میزان به قرآن و مفاهیم قرآنی توجه کرده است؟» روش تحقیق در این پژوهش محتوای کتابهای دورهی پیش دانشگاهی به لحاظ توجه به قرآن و مفاهیم قرآنی و مؤلفههای آن،شامل ذکر مستقیم آیات قرآن،ارجاع به آیات قرآن،لغت قرآن بهطور کلی،تدبر در آیات قرآن،موارد اجرای عملی قرآن و معرفی مواد تأثیرپذیری از قرآن در علوم متفاوت،با استفاده از فهرست وارسی،مورد بررسی و تحلیل محتوا قرار گرفته و با توجه به ماهیت مطالعه،از روش تحقیق«تحلیل محتوا»1استفاده شده است.
کتابهای رشتهی علوم تجربی (به تصویر صفحه مراجعه شود) اطلاعات جدول 3،نتایج تحلیل محتوای کتابهای رشتهی تجربی پیش دانشگاهی را به لحاظ مؤلفههای قرآن و مفاهیم قرآنی نشان میدهد.
کتابهای رشتهی هنر (به تصویر صفحه مراجعه شود) اطلاعات جدول 5،نتایج تحلیل محتوای کتابهای رشتهی هنر پیش دانشگاهی را به لحاظ مؤلفههای قرآن و مفاهیم قرآنی نشان میدهد."