چکیده:
بخش اول تحقیق در پارک ملی بنف کانادا انجام گرفته است.منطقه مورد مطالعه در بخش مرکزی ذخیرهگاه زیست کره اکوسیستم راکی(مشتمل بر چهار پارک ملی و سه پارک استانی)واقع شده است.مطالعه در محدودهای به وسعت بیست هزار هکتار از پارک ملی بنف همجوار با شهر توریستی بنف که زون تعارضی شدید بین فعالیتهای انسانی و اجزای نفیس اکوسیستم محسوب میشود متمرکز شده است.در این حقیق ایجاد یک مدل علمی برای ارزیابی و براورد قابلیتها و پتانسیل بهرهوری تفرجی سیستمهای حفاظتی(ذخایر زیستکره،پارکهای ملی و دیگر پارکهای طبیعی)مورد توجه بوده است.برای این منظور"اندیکس پوشش گیاهی سطحی"و"عملکرد مؤثر زیستگاه"به ترتیب بهعنوان شاخصهای استاندارد اکوسیستمهای محلی و منطقهای انتخاب شدهاند.برمبنای بیست شاخص کلیدی مستقل و مؤثر بر اندیکس پوشش سطحی،715 واحد همگن که در مجموع 36532 واحد را تشکیل میدادند،سنجش،شناسایی،ارزیابی و تفکیک شدند.بهطور تصادفی 191 واحد نمونهگیری از میان واحدهای موجود انتخاب شد که مشتمل بر 54 واحد همگن بود.طی کار میدانی دادههای آماری موردنیاز جمعآوری و با تجزیه و تحلیل و آزمون آماری هشت متغیر معنیدار انتخاب گردید.سنتز تحقیق ایجاد یک مدل طیف قابلیت اکولوژیکی بهرهوری انسان از پارکها و مناطق حفاظت شده است.آزمون قابلیت اعتماد مدل ابداعی در پارک جنگلی سی سنگان و پارک ملی گلستان این امکان را فراهم میآورد که دستاورد نهایی این تحقیق،برنامهریزی اکوتوریسم با رویکرد اکولوژیک در پارکهای طبیعی منطقه خزری ایران را ارتقا دهد.
خلاصه ماشینی:
"این تحقیق تکیهروی مفهوم"کلاسهای طیف قابلیت اکولوژیکی بهرهوری انسانی"8در پارکهای طبیعی و مناطق حفاظت شده داشته و فاکتورهای قابل مدیریت و یا به بیان دیگر مشخصههای قابلیت جانمایی منابع را که نشاندهنده توان اکوسیستم محلی در تحمل میزان مشخص بهرهوری انسان باشد مورد توجه قرار میدهد9.
Cole,1997;Nilsen,and Tayler,1997) مدل طیف قابلیت اکولوژیکی بهرهوری انسان (EHUCS) ارائه شده در این تحقیق،نه تنها سعی در افزایش اعتبار علمی تصمیم مدیریت در سطح اکوسیستم محلی را دارد بلکه چارچوبی را برای تعریف میزان تغییرات قابلقبول در سطح منطقهای ارائه میدهد.
(Stankey and McCool,1990;Nilsen and tAYLER,1997) یک استاندارد ارزیاب برای اکوسیستم محلی عبارت است از میزان نشانزد که (به تصویر صفحه مراجعه شود) نمودار شمارهء(1):نگاره(فلوچارت)تحقیق فزونی بر آن سبب تخریب معنیدار شده یا قابلیت منابع به حدی نزول میکند که قادر به بازسازی طبیعی خود نیست.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) نقشه شمارهء(4):کلاسهای مقدماتی طیف قابلیت اکولوژیکی راهبرد نمونهگیری ارائه شده در این تحقیق بر این متکی هست که صحت یا سقم متغیرهای انتخاب شده انعکاسدهنده و معرف قابلیت بهرهوری تفرجی میباشند را آزمون کنیم.
پاسخ به سؤال سوم تحقیق که عبارت بود از:(اهمیت نسبی،سهمیه یا وزن هر پارامتر در برآورد قابلیت اکوسیستم محلی برای تحمل میزان مشخص بهرهوری تفرجی انسان چقدر است؟)یک موضوع پیچیده در مبحث همبستگی بوده،بهویژه در رگرسیون چند متغیره،مشخص کردن وزن یا سهمیه هر متغیر مستقل در تعریف وزن متغیر وابسته از ظرافت و پیچیدگی خاصی برخوردار است.
جدول شمارهء(3):ضریب رگرسیون متغیرهای انتخاب شده (به تصویر صفحه مراجعه شود) بحث و نتیجهگیری آزمون قابلیت اعتماد و دستاورد علمی کاربردی تحقیق امروزه طراحی با رویکرد اکولوژیک در مجموعه سیستمهای مدیریتی منابع طبیعی تجدیدشونده بهعنوان واقعیت انکارناپذیر مطرح میباشد."