چکیده:
آنچه میخوانید متن ویراستهء گفتوگوی کتاب ماه ادبیات با دکتر کاووس حسن لی دربارهء سعدی شیرازیست.در این گفتوگو از روگار سعدی،آثار و اشعار او،جایگاه او در ادبیات ایران و در میان مردم،ارزش ادبی شعر او و مسائلی از این دست سخن رفته است. دکتر کاووس حسن لی از سعدیپژوهان پرکار است که تاکنون چندین مقاله و کتاب دربارهء سعدی تألیف و منتشر کرده است.از همه مهمتر،فرهنگ سعدیپژوهی است که یک کتابشناسی توصیفی و تحلیلی از کتابها و مقالات و پژوهشهای محققان ایرانی و خارجی دربارهء سعدی شیرازی است.دکتر حسن لی با اشراف و احاطهای که به پژوهشهای سعدیشناسی دارد،پاسخگوی مناسبی به پرسشهای کتاب ماه ادبیات تواند بود.
خلاصه ماشینی:
سعد با ساخت مسجد نو،که بزرگترین و دلپذیرترین مسجد آن دوره و مهمانسرایی باشکوه برای جهان گردان بود،بررونق فارس (به تصویر صفحه مراجعه شود) دکتر کاووس حسن لی افزود و ابو بکر با خردمندی ستایشبرانگیز خود توانست با پرداخت خراج،جلو مغولهای ویرانگر را بگیرد و فارس را از بلای خانمانسوز آنها در امان نگه دارد و همچنین با ساخت بیمارستان،مدرسه و کاروانسرا،در رشد و آبادانی این دیار سهمی شایسته داشته باشد.
شیخ سعدی،بارها او را در آثار خود ستوده است: گر از فتنه آید کسی در پناه ندارد جز این کشور آرامگاه به عهد تو میبینم آرام خلق پس از تو ندانم سرانجام خلق سکدنر به دیوار رویین و سنگ بکرد از جهان راه یأجوج تنگ تو را سدّ یأجوج کفر از زر است که رویین تچو دیوار اسکندر است یا: اقلیم پارس را غم از آسیب دهر نیست تا برسرش چو تویی سایهء خدا امروز کس نشان ندهد در بسیط خاک مانند آستان درت مأمن رضا سعدی دورهء پایانی عمر خود را با آسودگی در شیراز گذراند و در همین دوره، صورت نهایی بوستان و گلستان خود را باز نوشت.
شاید به همین دلیل است که سخن او به سادگی از مرزهای زبان فارسی درگذشته و بسیاری از جهانیان را زیر تأثیر خود درآورده است: «زاهدی مهمان پادشاهی بود.
به بیانی دیگر، چیرگی معنی در بوستان سعدی،توجه بسیاری از خوانندگان آثار سعدی را از دقّت در زیباییهای هنری این اثر باز داشته است.