تحول کلمات فارسی در دوره ی اسلامی مقاله

زبان فارسی،مانند همهء زبانهای دنیا،مشمول تحول قرار می‌گیرد.کلمت از آغاز،وسط و پایان تحول می‌یابند.تحول پایانی و میانی کلمات رایج‌تر از تحولات آغازی هستند. در این مقاله به نوع خاصی از تحول کلمات فارسی اشاره شده که کمتر به آن پرداخته‌اند و آن حذف هجای اول کلمات است،مانند«رخت»به جای«درخت».این نوع تحول‌ در گذر از فارسی میانه به فارسی دری نیز دیده می‌شود،مانند کلمهء«هشاگرد»که در فارسی به«شاگرد»بدل شده است.

"این نوع تحول به علت آن است که نیروی گفتار در پایان کلمات ضعیف‌تر از آغاز و میان آنهاست. در این کلمات چنان‌که دیده می‌شود،یک مصوت کوتاه از اول کلمه‌ حذف شده است و می‌دانیم ک مصوتهای کوتاه فارسی ضعیف‌تر از مصوتهای بلند هستند. در ص 28 همین کتاب این کلمه از نسخهء به به شکل«شمر»نقل شده که ممکن است تصحیف شیر باشد). چنانکه دیده می‌شود کلیهء این مثالها،به استثنای دو مورد،از نسخهء ب که متأسفانه به‌ علت افتادگی اوراق آخر آن،نام و مشخصات کاتب آن معلوم نیست نقل شده است. در بعضی موارد مصوت یا هجای اول کلمه افتاده و در نتیجه کلمه با دو صامت آغاز شده که متعاقبا به علت دشواری تلفظ آن برای فارسی زبانان،مصوتی میان این دو صامت‌ افزوده شده است،مانند: عراب-اعراب(دستور الاخوان،ص 78،از نسخهء ب،مقایسه شود با عرابی به جای‌ اعرابی در بعضی متون دیگر)."