چکیده:
زبان مطبوعات یکی از مصداقهای زبان معیار است.انتظار میرود چنین زبانی خالی از ایراد و اشکال باشد.نخستین گام در راه رفع ایرادهای احتمالی زبان مطبوعات و به کار بستن تجویزهای زبانشناختی،توصیف دقیق زبانی است که در بخشهای مختلف مطبوعات به کار میرود.ابتدا باید به طور دقیق،علمی و مستند،به توصیف دقیق اشکالات زبان مطبوعات پرداخت و آنها را طبقهبندی و تحلیل کرد و آنگاه الگوها و ساختارهای معیار را تجویز کرد.چنین توصیفی،مواد خام بسیاری نیز برای اجرای تحقیقات دیگر فراهم میسازد. پژوهش حاضر برای آنکه راه اجرای پژوهشهای بعدی در این حوزه را همواره کند،به معرفی بنیادین مباحث نظری برای تحلیل زبان مطبوعات پرداخته است.این تحقیق،پشتوانه نظری را برای هرگونه تحلیلی در عرصه زبان مطبوعاتی فراهم میآورد.با توجه به مباحث نظری،تعداد مشخصی از جملههای بخشهای مختلف مطبوعات از نظر اشکالات ویرایشی در حوزههای فنی،زبانی و بلاغی بررسی شدهاند و ضمن اشاره به مهمترین اشکالات آنها سعی شده است صورتهای جایگزین و متناسب با زبان معیار فارسی پیشنهاد شود.
خلاصه ماشینی:
"با توجه به مباحث نظری،تعداد مشخصی از جملههای بخشهای مختلف مطبوعات از نظر اشکالات ویرایشی در حوزههای فنی،زبانی و بلاغی بررسی شدهاند و ضمن اشاره به مهمترین اشکالات آنها سعی شده است صورتهای جایگزین و متناسب با زبان معیار فارسی پیشنهاد شود.
از میان قالبها نیزی چهار قالب خبر 8393 جمله،گزارش 9943 جمله،مصاحبه 049 جمله و مقاله 3493 جمله انتخاب گردید تا در سه حوزه اساسی ویرایش فنی(شامل رسم الخط و املای فارسی،نشانهگذاری،صفحهبندی و عنوانبندی،پاراگرافبندی)، زبانی(شامل رعایت نکردن تطابق فعل،و فاعل در مفرد و جمع؛کاربرد نادرست شکل مجهول؛آوردن را پس از فعل،به جای آوردن آن پس از مفعول؛کاربرد نابجای فعل داشتن؛آوردن صفات نامتناسب با موصوف؛به کار بردن فعلهای مرکب به جای بسیط، به کار بردن اسم مفعول به جای فعل شخصی؛حذف بیجای فعل؛کاربرد زمان حال به جای گذاشته و مانند آن)و بلاغی(مثل کاربرد بیش از حد کلمات مترادف؛درازگویی؛ حشو و مانند آن)بررسی میشود.
مقایسه نشریات مختلف از نظر غیر معیارهای ویرایش فنی،در جدول شماره(1) دیده میشود: (به تصویر صفحه مراجعه شود) چنانکه در جدول ملاحظه میشود،در حوزه ویرایش فنی،از مجموع 1705 مورد اشکال،مقوله نشانهگذاری،دارای بیشترین اشکالات است.
مهمترین الگوهای غیر معیار به تفکیک موضوع (به تصویر صفحه مراجعه شود) در حوزه الگوهای زبانی غیر معیار به تفکیک موضوع،موضوعات اجتماعی و ورزشی بیشترین اشکالات را دارند؛زیرا این دو بخش،سطحیترین بخشهای مطبوعات هستند و اغلب به دلیل سرعت تهیه،فرصت بررسی و بازنگری پیش نمیآید."