چکیده:
طرح بحث: حضور کودکان در خیابان و ظهور پدیدة کودکان خیابانی در بسیاری از کشورهای
جهان به ویژه در کشورهای در حال توسعه، منجمله ایران، امروزه بخشی از معضلات و
مشکلات جدی این جوامع را تشکیل میدهند.
روش تحقیق: در این مقاله تلاش شده است تا ضمن مروری بر مفاهیم و رویکردهای
بینالمللی, برنامههای دولتی ارایه شده در سیستم دولتی برای کودکان خیابانی مورد
بررسی قرار گرفته و ارزشیابی مشخصی از سیاستهای رسمی درخصوص کودکان خیابانی به عمل
آید.
یافتهها: یافتههای این بررسی از یکسو نشان از گرایش به تغییر در سیاستهای دولتی
در خصوص کودکان خیابانی, از جمعآوری به سوی جذب کودکان به مراکز و تفکیک کودکان
کار خیابانی از کودکان خیابان داشته، و از سوی دیگر حکایت از عدم توجه به علل
زمینهای, ادامة فعالیت سیستم جمعآوری, ضعف سیستم دولتی در جلب اعتماد کودکان برای
جذب به مراکز, ضعف در ارائة خدمات به کودکان کار خیابانی و پیگیری وضعیت کودکان پس
از ترخیص از مراکز دارد.
نتیجه: کاهش مشکل کودکان خیابانی نیازمند برنامههای معطوف به کاهش علل موجد این
پدیده, ارزیابی برنامههای موجود و ارتقاء آنهاست.
خلاصه ماشینی:
"در میان سازمانهای دولتی, سازمان بهزیستی برحسب وظایف قانونی همواره بهعنوان متولی بحث کودکان خیابانی مورد خطاب جامعه قرار گرفته است[1], اما در عمل چندین سازمان دیگر از جمله وزارت کشور, معاونت اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران, نیروی انتظامی و همچنین پس از تشکیل وزارت رفاه و تأمین اجتماعی این وزارتخانه نیز در کار سیاستگزاری و تهیة برنامههای اجرائی برای بهبود شرایط کودکان خیابانی بودهاند.
این طرحها به لحاظ مراحل اجرا عموما از 5 مرحله زیر تشکیل شدهاند: - جمعآوری کودکان از خیابان؛ - ورود به مراکز نگاهداری موقت؛ - تفکیک کودکان برحسب شرایط فردی و خانوادگی؛ - بازگرداندن کودک به خانواده یا ارجاع به سایر مراکز نگاهداری و پیگیری پس از خروج؛ - توانمندسازی در مراکز درازمدت یا خانواده؛ مهمترین طرحها و برنامههای اجرا شده توسط سازمانهای دولتی در چارچوب رویکرد مراکز بسته به قرار ذیل میباشند: 1-1-4) طرح تجهیز و راهاندازی مراکز جمعآوری, شناسایی و هدایت متکدیان و کودکان خیابانی نخستین برنامهریزی دولتی برای کودکان خیابانی در سال 1377 با امضاء توافقنامهای میان چندین سازمان و ارگان دولتی از جمله سازمان بهزیستی, شهرداری تهران, نیروی انتظامی و معاونت امور اجتماعی استانداری تهران برای جمعآوری کودکان خیابانی آغاز گردید.
بر اساس این طرح که برای مدت یکسال پیشبینی شد سازمان بهزیستی و نیروی انتظامی در کل کشور اقدام به جمعآوری فعال کودکان خیابانی نموده و کودکان جمعآوری شده به ستاد کل پذیرش و ساماندهی کودکان خیابانی که در هر استان تشکیل گردیده است معرفی شده و پس از بررسی اولیه در این ستاد با توجه به شرایط فردی و خانوادگی به مراکز دیگری مانند کانون اصلاح و تربیت, مراکز توانبخشی وابسته به سازمان بهزیستی, سازمانهای غیردولتی, شهرداریها و کمیته امداد امام خمینی, مراکز شناسایی, تشخیص و..."