چکیده:
معادلیابی مفاهیم و مشخصههای زبانی خاص در ترجمه، یکی از عمومیترین مشکلات ترجمه است، بخصوص وقتی که این
«مفاهیم و مشخصه های خاص» بار معنایی دینی واعتقادی داشته باشند. در ترجمه متون اسلامی (به زبان انگلیسی) یکی از
زمینههایی که این مشکلات خود را روشنتر نشان میدهند تفاوت تقسیمبندی اوقات شبانه روزی در زبان و فرهنگ انگلیسی و
فرهنگ اسلامی در رابطه با نام نمازهای پنجگانه است. در مقاله حاضر پس از بررسی اجمالی پارهای از مشکلات ترجمه نام نمازهای
پنجگانه به زبان انگلیسی، راه حلهای مناسبتری برای معادل یابی مفاهیم اسلامی در ترجمه عرضه شده است. این بررسی که برپایه
ارزیابی ترجمه 20 دانشجوی رشته مترجمی و دو رساله عملیه و چند متن دیگر انجام گرفته، مشکل حاد معادلیابی برای این نامها و
امکان «تداخل معنایی» آنها را با برخی از مفاهیم مسیحیت آشکار می سازد.
خلاصه ماشینی:
"نگاهی کوتاه به مشکلات معادلیابی اوقات شبانهروزی در ترجمه نام نمازهای پنجگانه به زبان انگلیسی (1) چکیده: معادلیابی مفاهیم و مشخصههای زبانی خاص در ترجمه، یکی از عمومیترین مشکلات ترجمه است، بخصوص وقتی که این «مفاهیم و مشخصه های خاص» بار معنایی دینی واعتقادی داشته باشند.
مشاهدات و جمع آوری اطلاعات بر اساس این مقایسه، ابتدا نام نمازهای روزانه به ترتیب (از نماز صبح تانماز عشا) از متون فقهی (امام خمینی، همانجا؛ گلپایگانی، توضیح المسائل، باب اوقات نماز) استخراج و با اندکی تعدیل از نظر سبک، بطور متنی (1) به 20 نفر از دانشجویان دوره مترجمی زبان انگلیسی (ترم هفتم) داده شد (نک :بخش ضمائم: 1) و از آنها خواسته شد: اولا، این متنها را به زبان انگلیسی ترجمه کنند (نک :ضمیمه 2)؛ ثانیا، بعد از ترجمه، مشکلات معادلیابی رابیان کنند(ضمیمه 3)؛ و ثالثا، راه حلهای خود را در حل مشکلات ______________________________ 1.
بر این اساس، دراینجا پیشنهاد میشود در ترجمه متون اسلامی برای کلمه نماز / صلوة از ترا نویسی واژه salatبا تعریف و توضیح مشخصههای معنایی آن و یا از معادل Islamic prayerاستفاده شود، هر چند پیشنهاد اول مناسبتر به نظر میرسد.
مثلا کلمه "الله" در زبان عربی و متون اسلامی معنای خاص و بلکه "اخص" دارد، کلمهای است حاوی بار معنایی توحید و یکتایی خداوند بر اساس اعتقادات اسلامی، در حالی که اگر این کلمه در زبان انگلیسی به God برگردانده شود، خواننده/ مخاطب (انگلیسیزبان) ممکن است آن را نه به معنای اسلامی و توحیدی، بلکه به معنای مسیحیت و حتی تثلیث بفهمد، یعنی معنای کلمه اصلی را با زمینه و پیش فرضهای دینی ـ فرهنگی/ زبانی خود در آمیخته و آن را بدان معنا بگیرد."