چکیده:
طرح مساله: مقاله حاضر در پی کندوکاو درباره ارزیابی نقش مدیریت اعتیاد در سال های پس از انقلاب می باشد.
روش: این پژوهش از نوع مطالعات توصیفی و در چارچوب نظریه پایه دار است. جامعه مورد مطالعه مدیران عمومی فعال در زمینه کاهش تقاضا طی سال های 1358-1380 می باشند. داده های این پژوهش با مرور منابع و انجام مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته، گردآوری و سپس تحلیل شده اند.
یافته ها: دوره های مدیریت اعتیاد را در چارچوب تغییر در سیاست ها طی سال های 80-1358 می توان به چهار دوره تقسیم کرد. این سیاست ها اغلب تحت تاثیر چهار عامل محقق شده است: اول) تغییر مدیر یا مدیران؛ دوم) تغییر قوانین؛ سوم) تغییر مدیریت کلان، خصوصا قوه مجریه؛ و چهارم) وقوع یا خاتمه یک رویداد مهم یا واقعه مثل انقلاب یا جنگ.
نتایج: مدیریت اعتیاد اغلب غیرتخصصی و امنیتی ـ قضایی بوده است. علی رغم نقاط ضعف، مدیریت اعتیاد روند رو به جلویی داشته و به تدریج درک واقع بینانه تر و علمی تری از وضعیت اعتیاد به دست آورده است. اما به دلیل سرعت پرشتاب تحول پدیده اعتیاد، اثرات قابل توجهی بر فرآیند طی شده نداشته است.
خلاصه ماشینی:
"جهت جمعآوری دادههای این پژوهش از چند روش به قرار ذیل استفادهشد: 1-3-1)مرور منابع به منظور جمعآوری اطلاعات موجود منابع زیر مورد بررسی قرار گرفتند: الف)روزنامهها با توجه به آنکه در بخش قاب توجهی از دورۀ زمانی مطالعه،یک مدیریت متمرکز وسازمان مشخص در زمینۀ مبارزه با اعتیاد و سوء مصرف مواد مسئولیت نداشت و علاوه بر آن حد اقل نیمۀ اول دورۀ مطالعه نیز با وقوع انقلاب و جنگ عراق علیه ایران مصادف بود،اطلاعات مربوط به دورۀ مذکور در آرشیو سازمانی دستگاههای موجود قابل جستجو نبود.
در این سمینار دکتر سید طاهری،رئیس اسبق ادارۀ مبارزه با مواد مخدر شهربانی،اظهاراتیداشت که چالش بسیاری از بین حاضران برانگیخت و وی به عنوان کسی که مدتهامدیریت کاهش عرضه را در نیروی انتظامی عهدهدار بود گفت«من به شخصه تنها راهمبارزه با اعتیاد را اعدام نمیدانم،زیرا هر قاچاقچی که اعدام شده سه قاچاقچی دیگر همدر کنارش سبز شده و البته دلایل مختلفی دارد که با وقت کم سمینار قابل بحث نیست،ولی تجربۀ ما عملا نشان داده است که اعدام تنها راه مبارزه اساسی با مواد مخدر نخواهدبود(روزنامۀ جمهوری اسلامی،1361/5/13).
(به تصویر صفحه مراجعه شود) (به تصویر صفحه مراجعه شود)علاوه بر موارد فوق،از دیگر نتایج اجرای قانون مبارزه با مواد مخدر مصوب 1367میتوان به موارد ذیل اشاره کرد: -تشدید فعالیتها در زمینۀ کاهش عرضه و تقلیل فعالیتها در زمینۀ کاهش تقاضا،خصوصا پیشگیری،درمان و بازپروری؛ -گرایش معتادان از مصرف موادی مانند تریاک به مواد خطرناکتر مثل هروئین بهدلیل سهولت در مصرف؛ -ایجاد الگوهای جدید سوء مصرف مواد هم چون تزریق؛ -پرهیز پزشکان توانا و علاقمند به درمان معتادان به دلیل قرار گرفتن موادی مثلمتادون در ردیف مواد مخدر خطرناک؛ -کاهش بیش از پیش همکاریهای بین المللی به دلیل صدور بسیار زیاد احکام اعدام(مدنی قهفرخی،1384)."