رابطه استفاده از رسانه های جمعی با سرمایه اجتماعی سرپرستان خانوار در شهر خورموج مقاله

طرح مسئله: امروزه یکی از مسائلی که در تداوم و ایجاد روابط پایدار اجتماعی در جامعه نقش موثری ایفا می کند، سرمایه اجتماعی است. هدف اصلی این مقاله، سنجش نقش رسانه های جمعی در افزایش سرمایه اجتماعی در میان سرپرستان خانوار شهر خورموج می باشد. چارچوب نظری برگرفته از نظریه پردازان سرمایه اجتماعی و به طور خاص بوردیو است. سرمایه اجتماعی با چهار شاخص اعتماد و قابلیت اعتماد، نوع هنجارها، عضویت در شبکه های اجتماعی و آگاهی و توجه به امور عمومی، سیاسی و اجتماعی عملیاتی شده و رسانه های جمعی در قالب رسانه های چاپی و رسانه های الکترونیکی در نظر گرفته شده است. روش: این مقاله با روش پیمایشی و ابزار پرسش نامه، مصاحبه حضوری از 400 نفر از سرپرستان خانوار شهر خورموج که از جدول نمونه گیری لین و به روش نمونه گیری تصادفی سیستماتیک انتخاب شدند اطلاعات گردآوری شد؛ برای به دست آوردن روایی و پایایی ابزار تحقیق از روایی صوری و آلفای کرونباخ استفاده شد. برای بررسی فرضیات از آزمون همبستگی و مقایسه میانگین ها و برای بررسی مدل تحقیق نیز از رگرسیون استفاده به عمل آمد. یافته ها: نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که متغیر سرمایه اجتماعی در دو بعد رسانه های چاپی و الکترونیکی با چهار بعد سرمایه اجتماعی(اعتماد و قابلیت اعتماد، نوع هنجارها، عضویت در شبکه های اجتماعی و آگاهی و توجه به امور عمومی، سیاسی و اجتماعی) ارتباط معناداری دارد. نتایج: البته در رگرسیون بین دو متغیر عضویت در شبکه ها و آگاهی اجتماعی به عنوان سرمایه اجتماعی دارای ارتباط معناداری نمی باشد ولی با سایر ابعاد معنادار است.

"هدف اساسی این مقاله بررسی نقش رسانه‌های جمعی در ایجاد و حفظ سرمایۀ اجتماعی میان افراد سرپرست شهر خورموج است در این راستا اهداف جزئی این تحقیق در پاسخ به سئوالات زیر می‌باشند: 1-نقش رسانه‌های چاپی در افزایش سرمایۀ اجتماعی چیست؟ 2-نقش رسانه‌های الکترونیکی در افزایش سرمایۀ اجتماعی چیست؟ 3-چه رابطه‌ای میان عوامل جمعیتی و سرمایۀ اجتماعی وجود دارد؟ 4-مقدار سرمایۀ اجتماعی در میان افراد سرپرست خانوار در شهر خورموج چگونه است؟ پیشینۀ تحقیق تحقیقاتی که در زمینۀ سرمایۀ اجتماعی و ارتباط رسانه‌ها با آن در ایران انجام شده است،شاید به‌صورت مستقیم با این موضوع وجود نداشته باشد،اما مطالعۀ آثار و مطالعات انجام‌شده مشابه تا حدودی این فضا را برای محقق آماده ساخته است. شاخص‌ها\میانگین به‌دست آمده\میانگین مورد انتظار\ضریب کرونباخ\تعداد گویه‌ها سطح سرمایۀ اجتماعی\قابلیت اعتماد\19/41\90\0/80\30 سطح آگاهی\65/7\9\0/80\3 نوع هنجارها\25/11\57\0/83\19 عضویت در شبکه‌ها\132/30\114\0/82\38 سرمایۀ اجتماعی\234/23\270\90/0/81 &%03819EFRG038G% جدول شمارۀ(2)آزمون توزیع فراوانی برحسب استفاده از انواع رسانه‌ها را برای پاسخ‌گویان نشان می‌دهد. نتایج حاصل از این جدول بیان‌گر ارتباط بین متغیرهای اصلی در این تحقیق است که رابطۀ میان رسانه‌های جمعی در دو بعد چاپی و الکترونیکی را با سرمایۀ اجتماعی نشان می‌دهد. ضریب ateB وجود رابطۀ مستقیم بین دو متغیر را 0/116 درصد نشان می‌دهد و ضریب B بیان می‌دارد که به‌ازای هر واحد افزایش در سطح استفاده از رسانه‌های چاپی 0/142 درصد بر مقدار سرمایۀ اجتماعی در بعد عضویت در نهادها و شبکه‌های اجتماعی افزوده خواهد شد. jdA \ B \ ateB \ F \ T \مقدار P قابلیت اعتماد\/177\/031\/030\/230\/177\19/530\4/419\ 100/0<P نوع هنجارها\/123\/015\/014\/169\/123\9/392\3/065\0/002 عضویت در شبکه‌ها\/116\/013\/012\/142\/116\8/303\2/882\0/004 آگاهی اجتماعی\/094\/009\/007\/129\/094\5/431\2/330\0/020 جدول شمارۀ(5)بیان‌گر آزمون رابطۀ سطح استفاده از رسانه‌های الکترونیکی و ابعاد سرمایۀ اجتماعی است. نتایج حاصل از ضریب رگرسیون نشان می‌دهد که رابطۀ سطح استفاده از رسانه‌های الکترونیکی و ابعاد سرمایۀ اجتماعی در ابعاد قابلیت اعتماد و نوع هنجارها ارتباط معنادار ولی بین دو متغیر عضویت در شبکه‌ها و آگاهی اجتماعی به عنوان سرمایۀ اجتماعی دارای ارتباط معناداری نمی‌باشد."