چکیده:
اجتماعی،اقتصادی و فضایی-کالبدی،نظام حاکم و روند تحول و تکامل استقرار جمعیت سکونتگاهها و فعالیتهای اقتصادی و اجتماعی این منطقه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است؛سپس براساس یافتههای بدست آمده و در راستای اهداف طرح و همسو با طرحهای کلان مصوب،از جمله طرح چهارچوب نظری توسعه استان و برنامه توسعه اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی آن(برنامه توسعه پنج ساله دوم)،گزینههای مختلفی برای سازماندهی مطلوب فضا ارایه و باتوجه به شرایط منطقه،گزینه مطلوب ارایه گردید. هرچند قریب پنجاه سال از عمر برنامهریزی در ایران میگذرد؛با این حال مطالعات جامعی که مشخصکننده وضعیت و جایگاه روستاها و توسعه روابط اجتماعی، اقتصادی و به ویژه کالبدی و فضایی آنها باشد،تا این اواخر صورت نگرفته است.در راستای رفع خلاء موجود،ساماندهی سکونتگاههای روستایی پراکنده به عنوان یک راهبرد توسعهی برای مناطق روستایی،در برنامه پنج ساله دوم دولت جمهوری اسلامی ایران مورد توجه قرار گرفت. مقاله حاضر،خلاصه فرآیند طرح ساماندهی سکونتگاههای روستایی شهرستان سردشت(از توابع استان آذربایجان غربی)میباشد،که مطالعات مربوط به آن طی سالهای 77-75 انجام شده است.در این طرح،ابتدا با بررسی ویژگیهای محیطی،
خلاصه ماشینی:
"جدول 2:درصد شاغلین در بخشهای مختلف اقتصادی دهستانهای سردشت در سال 0731 (به تصویر صفحه مراجعه شود) مآخذ:1-نتایج آمارگیری جاری جمعیت شهرستان سردشت،مرکز آمار ایران(0731) 2-سرشماری عمومی نفوس و مسکن،فرهنگآبادیهای کشور،شهرستان سردشت،مرکز آمار ایران(0731) 4-1-ویژگیهای کالبدی-فضایی: در سال 0731،از مجموع کل روستاهای دارای سکنه شهرستان سردشت 06 آبادی بین 94-1 نفر،921آبادی بین 94205 نفر،95آبادی بین 994052 نفر، 61آبادی بین 999005 نفر و بالاخره 8آبادی 0001 نفر و بیشتر جمعیت داشتهاند8تعدادآبادیهای دارای سکنه منطقه در سال 5431 حدود 431آبادی بوده که این تعداد در سالهای 5531،5631 و 0731 به ترتیب به 082،262، 472آبادی رسیده است(6،8 و 9).
مرحله سوم:ساماندهی فضایی-کالبدی کانونهای زیستی(طرح پیشنهادی) ساماندهی در مفهوم کلی،ناظر بر برقراری نظم و تعادل منطقی در جامعیت فضایی منطقه است بنابراین در نظام توسعه،هرگاه انتظام یک فضا و روابط عناصر متشکله آن نسبت بههم و یا با مولفههای مکانی،زمانی و محتوایی در تقابل قرار گیرند،ایفای نقش مدبرانه در آن به منظور حفظ و کنترل و هدایت سیستم،به عنوان ضرورت اجتناب ناپذیر مطرح میگردد،در غیر این صورت،عرصههای زیست اجتماعی و تولیدی از تعادل و توازن لازم خارج شده و سمت و سویی خلاف آنچه که باید باشد بخود می گیرند؛امری که به یقین عدم بهرهبرداری بهینه از امکانات و منابع فضا را درپی خواهد داشت.
جدول شماره 3:نحوهء توزیع خدمات و سلسله مراتب دسترسی در سطح منطقه براساس الگوی تقسیمات کالبدی-فضایی (به تصویر صفحه مراجعه شود) منابع و ماخذ: 1-اداره کشاورزی شهرستان سردشت(5731)،"گزارش فعالیتهای ترویج کشاورزی در دهستانهای سردشت؛ 2-بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان آذربایجان غربی(1731)،؛نقشه پهنهبندی زمین لغزهای آذربایجان؛."