چکیده:
در این تحقیق با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی فرآیندها ( AHP ) مبادرت به پهنه بندی خطر لغزش (به مفهوم عام ) در حوضه آبخیز جوانرود واقع در شمال غرب زاگرس چین خورده (در محدوده استان کرمانشاه ) شده است. برای این منظور31 نقطه لغزشی در سطح حوضه مورد مطالعه از طریق پیمایش زمینی شناسایی شد و با انتقال آنها بر روی نقشه پایه، لایه پراکنش نقاط لغزشی حوضه تهیه گردید. سپس با توجه به این نقشه و تحقیقات صورت گرفته، 7 عامل تاثیر گذار بر حرکت های توده ای منطقه مورد مطالعه انتخاب و آنگاه به منظور مقایسه زوجی در جدول ماتریس، بر اساس میزان ارجحیت (سلسله مراتب) در وقوع پدیده مورد نظر رده‌بندی گردیدند. این لایه‌ها شامل لیتولوژی، شیب، فاصله از زهکش، فاصله از جاده، فاصله از روستا، جهت‌گیری دامنه، کاربری اراضی بوده اند که در تهیه آنها از نقشه های توپوگرافی 25000/ 1 زمین شناسی10000 / 1، تصویر ماهواره ای ETM استفاده شده است. در مرحله آخر به کمک نرم افزار ArcGIS عملیات وزن دهی و همپوشانی از لایه های انتخابی صورت گرفت و با توجه به ضرایب حاصل، نقشه پهنه‌بندی خطر زمین لغزش در 4 پهنه خطر کم، خطر متوسط، خطرزیاد و خطر خیلی زیاد به دست آمد. مقدار عددی ضریب نهایی از جمع اعداد حاصل از ضرب وزن هر معیار در شاخص آن در هر نقطه بین صفر تا 100تعریف گردید که در آن هر چه ضریب حاصله به سمت 100 میل کرده باشد نشان دهنده پر خطر بودن وقوع زمین لغزش است و هر چه این ضریب به صفر نزدیک تر شده باشد نشاندهنده کم خطر و یا نهایتا بی خطر بودن وقوع آن است. نتایج مشخص کرده است که 58 درصد از سطح حوضه جوانرود از نظر وقوع لغزش جزو منطقه بسیار پر خطر و پر خطر است. این مناطق منطبق بر گسترش سازندهای گورپی و رادیولاریتی است که شرایط اقلیمی نیمه مرطوب سرد حاکم بر منطقه باعث تشکیل قشر ضخیمی از مواد رگولیتی و خاک بر سطح آنها شده است. شکل این عوارض به صورت تپه ماهورهای مدور با شیب کمتر از 16 درصد است اما هنگامی که پای آنها توسط زهکش‌ها و یا احداث جاده زیربری شود، جابجائی ناگهانی مواد هوازده بر سطح آنها در قالب لغزش اجتناب ناپذیر خواهد بود که به کمک مدل AHP نیز این نتایح حاصل شده است.
خلاصه ماشینی:
"شکل این عوارض به صورت تپه ماهورهای مدور با شیب کمتر از 61 درصد است امان هنگامی که پای آنها توسط زهکش‌ها و یا احداث جاده زیربری شود،جابجائی ناگهانی مواد هوازده بر سطح آنها در قالب لغزش اجتناب‌ناپذیر خواهد بود که به کمک مدل AHP نیز این نتایج حاصل شده است.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) -محاسبه امتیار نهایی متغیرها و استخراج نقشه پهنه‌بندی در این مرحله با استفاده از نرم افزار GIS ARC عملیات وزن دهی و همپوشانی نهای لایه های مورد استفاده در این تحقیق صورت گرفت‌و براساس آن نقشه پهنه‌بندی خطر زمین لغزش حوضه مورد مطالعه در 4 پهنه:پهنه با خطر خیلی زیاد،پهنه با خطر زیاد،پهنه با خطر متوسط و پهنه با خطر کم حاصل گردید.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) با استفاده از این رابطه پتانسیل(میزان خطر) وقوع لغزش در حوضه مورد مطالعه در 4 پهنه محاسبه شده و نتایج آن در جدول 31 و شکل 11 ارائه گردیده است.
با توجه به رخداد زمین‌لغزش‌های صورت گرفته و انطباق آن با لایه‌های شیلی و مارنی و یا شیلی و سیلیسی سازندهای گورپی و رادیولارست‌های کرمانشاه و همچنین تبعیت این پدیده از زیربری دامنه توسط احداث جاه و یا زهکش‌ها که با استفاده از مدل بکار گرفته شده نیز به اثبات می‌رسد،صحت کارایی این مدل را در پهنه‌بندی وقوع لغزش در منطقه مورد مطالعه نشان می‌دهد."
(
, 
, 
)
