چکیده:
اگرچه انتظار می رفت با شکل گیری نهادهای بین المللی امکان مشارکت بیشتری برای همه کشورها اعم از توسعه یافته و در حال توسعه در مناسبات جهانی فراهم گردد اما تفاوت در توان اقتصادی و سطوح توسعه یافتگی کشورها این فرصت را برای برخی از آن ها فراهم ساخت تا با تشکیل مجامع محدود و چندکشوری عملا نقش قطب و صدای واحد را در فرآیندهای تصمیم گیری بین المللی ایفا نمایند. گروه هفت کشور صنعتی و توسعه یافته (G7)که بعدها درمواجهه با بحران نفتی و فرو پاشی نظام برتون وودز و در پاسخ به انتقادات مبنی بر عدم عضویت برخی کشورهای مهم و تاثیرگذار به گروه 8 و سپس گروه ۲۰ (G20) توسعه یافت از این نوع است. اگرچه دستورکار این گروه پرداختن به مسائل کلان اقتصادی و نظام مالی بین المللی است اما ترکیب اعضا و برخی تصمیمات گروه نشان از عقبه سیاسی شکل گیری این جریان و تلاش اعضای اصلی به ویژه آمریکا برای مدیریت روند تحولات اقتصاد جهانی در دوران پس از جنگ سرد دارد. به طوری که برخی معتقدند این گروه در حال تبدیل شدن به مهم ترین نهاد سیاسی و اقتصادی جهان می باشد. در این نوشتار ضمن بررسی زمینه های شکل گیری و روند تحول گروه 7 و گروه 20، زوایای اثرگذاری آن بر اقتصاد جهانی و ابعاد تعامل دیگر دولت ها با این نهاد بین الدولی مورد توجه و ارزیابی قرار خواهد گرفت.
خلاصه ماشینی:
"اگرچه دستور کار این گروه پرداختنبه مسائل کلان اقتصادی و نظام مالی بین المللی است اما ترکیب اعضا و برخی تصمیمات گروه نشان ازعقبه سیاسی شکلگیری این جریان و تلاش اعضای اصلی به ویژه آمریکا برای مدیریت روند تحولاتاقتصاد جهانی در دوران پس از جنگ سرد دارد.
در این راستا میتوان به موارد زیر اشاره نمود: الف)رایزنی با مقامات اقتصادی کشورهای همسو با ایران در گروه 20 مانندبرزیل،ترکیه،چین،اندونزی،هند و آفریقای جنوبی برای بررسی نظرات کلی درخصوصالحاق اعضای جدید؛ ب)رایزنیهای غیررسمی با برخی دولتهای مطرح اما غیرعضو در گروه 20همچون اسپانیا،نروژ و مالزی برای توسعه تعداد دولتها در این گروه و همچنین تعاملبا گروه مدیریت جهانی (G3) ؛ ج)مذاکره با دولت برزیل به عنوان رئیس و میزبان دبیرخانه موقت گروه 20در سال 2012 برای تدارک حضور نماینده ایران در نشستهای این دوره؛ د)ترغیب کشورهایی مانند ترکیه برای ارائه پیشنهاد میزبانی دبیرخانه دردورههای بعدی؛ ه)برگزاری نشستهایی با موضوعات مهم منطقهای و بین المللی همچونموضوع انرژی،مسائل امنیتی خاورمیانه،سازوکار تعاملات تجاری و ارزی،دیپلماسیآب و غیره و تلاش برای گنجاندن توافقات و جهتگیریهای آن در مذاکرات گروه 20؛ و)فعالیت برای حساس نمودن هرچه بیشتر سازمانها و ترتیبات بین المللی ومنطقهای مانند مجمع عمومی سازمان ملل متحد،نهادهای مالی بین المللی و سازمانهمکاریهای اسلامی و رایزنی جهت حضور نمایندگان سازمانهایی همچون اکو،سازمان کنفرانس اسلامی و اوپک در گروه 20 که جمهوری اسلامی ایران در آنها نقشفعالی را ایفا مینماید."