چکیده:
عراق به عنوان کشور حایل ایرانی – عربی و شیعی- سنی از زمان استقلال خود نقش های متفاوتی را در روابط دو قلمرو تمدنی ایرانی و عربی بازی کرده است. وقوع حملات تروریستی 11 سپتامبر در آمریکا نیز توجه جهان غرب را به سوی کشورهای اسلامی و به خصوص عراق کشاند و در نهایت عراق در سال 2003 مورد اشغال آمریکا و متحدانش قرار گرفت و به چالشی اساسی در روابط بین ایران و کشورهای عربی تبدیل شد. سوال اصلی پژوهش این است که روابط ایران و کشورهای عربی بعد از حمله آمریکا به عراق در سال 2003 تاکنون چگونه بوده است؟ در این تحقیق با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی و بهره گیری از داده های آماری به تجزیه و تحلیل 3656 عنوان و متن خبری از خبرگزاری فارس پرداخته تا سیر این روابط و همچنین حجم و موضوعات مورد توجه در روابط ایران با هر یک از کشورهای عربی مورد بررسی قرار گرفته شود. در نهایت برای بررسی دقیق تر با استفاده از نرم افزارSPSS به تجزیه و تحلیل داده های استخراج شده پرداخته و در محیط EXCEL به ترسیم نمودارهایی حاصل از مطالعه آماری پرداخته ایم. نتایج حاصل از این مطالعات نشان داد که روابط ایران و کشورهای عربی طی این دوره در یک سطح نبوده و میزان هم گرایی و واگرایی ایران با هر یک از آنها متفاوت است و دو قلمرو ضمن رقابت های منطقه ای همکاری هایی نیز در برخی موارد داشته و عراق عامل مهم در این ارتباط می باشد.
The Iran-Arab relations are an age-old one which has been affected by numerous questions during centuries. The rivalries and interactions in the relations between these two civilizational spheres are among the interesting subjects in historical، political and geographical studies. As a buffer state between Iran and the Arabs and Shia and Sunnis، since its independence، Iraq has played diverse roles in the relations between these two Iranian and Arab civilizational spheres. Hence U.S. occupation of Iran in 2003 has turned into a serious challenge in Iran-Arab relations. The main question of this research is how have been relations between Iran and the Arab states after U.S. invasion of Iraq in 2003? Using the descriptive-analytical research method and exploiting statistical data، 3656 news items from the Fars News Agency have been analyzed so that the course of these relations، and the volume and important subjects in Iran's relations with each of the Arab nations are examined. The research findings show that relations between Iran and the Arab countries have not been at the same level in this period and the degree of Iran's convergence and divergence with each of them has varied. These two spheres، while having regional rivalries، have collaborated on certain questions، Iraq being the most important fact in this regard.
خلاصه ماشینی:
"سوال اصلی پژوهش این است که روابط ایران و کشورهای عربیبعد از حمله آمریکا به عراق در سال 2003 تاکنون چگونه بوده است؟در این تحقیق با استفاده ازروش توصیفی-تحلیلی و بهرهگیری از دادههای آماری به تجزیه وتحلیل 3656 عنوان و متنخبری از خبرگزاری فارس پرداخته تا سیر این روابط و همچنین حجم و موضوعات مورد توجه درروابط ایران با هر یک از کشورهای عربی مورد بررسی قرار گرفته شود.
نتایج حاصل از این مطالعاتنشان داد که روابط ایران و کشورهای عربی طی این دوره در یک سطح بوده ومیزان همگرایی وواگرایی ایران با هر یک از آنها متفاوت است و دو قلمرو ضمن رقابتهای منطقهای همکاریهایی نیزدر برخی موارد داشته و عراق عامل مهم در این ارتباط میباشد.
سوال اصلی ما دراین پژوهش این است که:روابط ایران و کشورهای عربی بعد از حمله آمریکا به عراق(2003)تاکنون چگونه بوده است؟ بانی نظری همگرایی و واگرایی دو اصطلاح رایج در ژئوپلیتیک و روابط بین الملل است.
همکاری در زمینه حج،با وجد برخی اقدامات عربستان در ارتباط با زائران ایرانی،حمایت عربستان از ایران و جلوگیری از وقوع جنگی دیگر در منطقه و مخالفت با طرح حمله بهایران،سفرهای دوجانبه که در جهت گسترش مناسبات از سوی مقامات دو کشور و بهخصوصایران بعد از انتخاب آقای احمدینژاد به عنوان رییس جمهور صورت گرفت،مناسبات اقتصادیو فرهنگی هرچند محدود،و برخی مواضع شترک در مسایل منطقهای با وجود رقابتهایدوجانبه ازجمله زمینههای همکاری و همگرایی دو کشور در منطقه است."