چکیده:
مسیحیت به عنوان دینی بزرگ همواره موضوع توجه متکلمان مسلمان بوده است . در این نوشتار ضمن بررسی مباحث عمده مسیحی در متون کلامی اسلامی تا قرن ششم هجری، به نوع نگاه و موضع گیری های متکلمان اولیه به عنوان طلیعه داران گفتگوی ادیان اشاره خواهیم کرد. متکلمان مسلمان با تکیه بر معلومات کسب شده از قرآن کریم، با دلایل و روش های مختلف به نقد عقاید و آموزه های مسیحی پرداختند . گروهی از متکلمان متن اناجیل را معیار نقد و بررسی این آموزه ها قرار دادند و عده ای دیگر علاوه بر مراجعه به انجیل ها به دلایل عقلی و منطقی استناد نموده اند. بیشترین حجم این نقد و بررسی ها به مباحثی چون خدا، ماهیت عیسی، اتحاد و اقانیم ثلاثه یا تثلیث اختصاص دارد و آنان حتی گاهی در نقد خود نیم نگاهی به فرق کلامی اسلامی، و شباهت این فرقه ها با فرقه های مسیحی نیز داشته اند.
Christianity، as a great religion has been the focus of Muslim theologians' attention and relying on the information derived from the Holy Quran، they tried to analyze and criticize Christian beliefs. They generally referred to the Gospels as the main reference of arguments and the major part of their analysis was concerned with the concept of God، the nature of the Christ، the Union and the Trinity. Furthermore، they also tried to give a fair survey the Islamic theological sects and compare them with certain sects of Christian sects. Therefore، this article deals with major Christian doctrines which were reflected in the Islamic theological writings; it moreover، brings into perspective the viewpoints of early Muslim theologians as the forerunners of the religious dialogue.
خلاصه ماشینی:
ابن حزم آنگاه از این فرقه سئوال می کند که در آن روز چه کسی آسمان ها 3 و زمین را اداره می کرد؟ از سوی دیگر، فخر رازی (د ٦٠٦ ق) از فرقۀ دیگری موسوم به آرمنوسیه یاد می کند که می گویند خداوند عیسی را صرفا از باب تشریف و اکرام پسر خود خوانده است ٤، که این عقیده ، نظرات متکلمان مسلمان از جمله غزالی را، که به تفصیل ذکر خواهد شد، تداعی می کند.
یا چرا جائز نباشد کـه آدم و نـوح فرزنـدان مـریم باشـند، در حالیکـه مـریم دختـر 1 آنهاست ؟» ابوبکر خوارزمی در رد ابن بودن عیسی ، بنا بر عقیـدٔە مـسیحیان بـه تولـد عیـسی اشاره می کند و می پرسد: «مریم که عیسی را به دنیا آورد، آیـا ناسـوت از او متولـد شد یا لاهوت ؟ اگرگفته شود لاهوت ، که در این صورت معنی سخن ایـن اسـت کـه خدا از زنی خارج شده است ، و اگر جواب داده شود که از ناسوت متولد شـد ولـی بعد به لاهوت متصل شد، این هم غیر ممکن است ، چون تغییر و جدا شدن و وصل 2 شدن از نشانه های پدیده است ، نه خدا.
٣. نقد و بررسی پسرخدا بودن عیسی مسیح متکلمان مسلمان در نقد باور مسیحیان مبنی بر ابن بودن عیسی بر این قول اتفاق نظر دارند که اگر عیسی خود را پسر خدا خوانده است ، یـا خداونـد او را پـسر خـویش گفته است ، صرفا برای تعظیم و بزرگداشت وی بـوده اسـت .