نظریه تحول ذهن و رابطه آن با مهارت های اجتماعی در کودکان و نوجوانان مبتلا به اسیب بینایی مقاله

این پژوهش با هدف شناخت نظریه تحول ذهن و رابطه آن با مهارتهای اجتماعی در کودکان و نوجوانان مبتلا به آسیب بینایی صورت گرفت. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانش آموزان مبتلا به آسیب بینایی شهر مشهد تشکیل دادند. با استفاده از روش نمونه برداری هدفمند، 43 نفر از این کودکان در 4 گروه سنی (4، 7، 10 و 13 سال) انتخاب شدند. برای اندازه گیری نظریه ذهن از دو تکلیف باور غلط (تکلیف پیش بینی باور؛ پرنر و وایمر، 1987؛ تکلیف پیش ـ بینی عمل؛ وایمر و پرنر، 1983) و برای سنجش مهارتهای اجتماعی و مشکلات رفتاری از مقیاس مهارتهای اجتماعی (فرم معلم؛ گراشام و الیوت، 1990) بهره گرفته شد. داده های پژوهش با استفاده از آزمون مجذور کای، ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون لوجستیک، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان دادند که بین عملکرد در تکلیف پیش بینی عمل و نمره کلی مهارتهای اجتماعی و عملکرد در هر دو تکلیف (پیش بینی بـاور و پیش بینی عمل) و نمره کلی مشکلات رفتاری رابطه معنادار وجود دارد. همچنین، بهره هوش کلامی و سن، عملـکرد در تکلیف پیش بینی عمل را پیش بینی کردند.

"مینتر،هابسون و بی‌شاپ(1998)نیز با استفاده از دو تکلیف غیردیداری مشابه با تکالیف پیش‌بینی باور و انتقال غیرمنتظره وایمر و پرنر(1983)،فهم باور غلط را در 21 کودک دارای آسیب بینایی که با یک گروه از کودکان بینا از نظر سن زمانی و سن عقلی همتا شده بودند،مورد آزمون قرار دادند و دریافتند که اکثر کودکان مبتلا به آسیب بینایی نسبت به همتایان بینایشان در تکالیف نظریه ذهن عملکرد ضعیف‌تری دارند. باتوجه به نتایج پژوهشهای پیشین،هدف این پژوهش شناخت تحول نظریه ذهن در کودکان و نوجوانان مبتلا به آسیب بینایی،نقش سن و هوش در اکتساب این نظریه و نیز رابطه این توانایی(نظریه ذهن)با مهارتهای اجتماعی و مشکلات رفتاری است. نوع تکلیف به کارگرفته شده در این پژوهش ضمن مطابقت با اصل تکلیف،مشابه تکلیف گرین و دیگران(2004)است که برای ارزیابی درک باور غلط در کودکان نابینا مورد استفاده قرار گرفته است. رابطه بین بهره هوشی کلامی و عملکرد در تکالیف باور غلط با استفاده از این یافته قابل تبیین است که کودکان واجد آسیب بینایی،در تحول شناختی به ویژه در نوزادی و اوایل کودکی تأخیر دارند(وارن،1994)و چون این احتمال مطرح می‌شود که توانایی کلامی کودکان شاخصی از تحول عمومی آنهاست(گرین و دیگران،2004). در این پژوهش برای ارزیابی درک باور غلط در کودکان و نوجوانان دارای آسیب بینایی از شکل لمسی تکلیف پیش‌بینی باور استفاده شده بود. اگرچه در این پژوهش رابطه بین توانایی نظریه ذهن و مهارتهای اجتماعی در کودکان و نوجوانان مبتلا به آسیب بینایی تأیید شد،جهت این رابطه نامشخص است."