چکیده:
در این نوشتار بر آنیم که دیدگاه فقیهان شیعی و سنی در بارة طواف از طبقة دوم مسجدالحرام وفضای کعبه را شرح دهیم و تبیین کنیم. در مجموع، سه دیدگاه در این موضوع وجود دارد؛ «جواز طواف»، «عدم جواز طواف» و« قول به احتیاط و جمع در مورد معذورین». برای هر یک از فتاوا ودیدگاهها، دلایلی از کتاب، سنت، عقل و عرف مطرح شده است.نوشتة حاضر، در یک مقدمه و دو بخش تدوین یافته است.
خلاصه ماشینی:
"علامة حلی درکتاب تذکرة الفقها مینویسد: و قال الشافعی: لا بأس بالحائل بین الطائف و البیت، کالسقایة و السواری، و لا بکونه فی آخر باب المسجد و تحت السقف و علی الأروقة و السطوح إذا کان البیت أرفع بناء علی ما هو الیوم، فإن جعل سقف المسجد أعلی، لم یجز الطواف علی سطحه، و یستلزم أنه لو انهدمت الکعبة ـ و العیاذ بالله ـ لم یصح الطواف حول عرصتها، و هو بعید» [4] «شافعی گوید: اشکال ندارد چیزی مانند آبخوری و دیوارها، میان طواف کننده و خانة خدا (کعبه) فاصله شود وهمچنین اشکالی نیست که طواف در آخر در مسجد و زیر سقف و داخل رواقها قرار گیرد، اگر ارتفاع خانه رفیعتر و بلندتر از سطح مسجد باشد، همچنان که امروز چنین است.
در مقالهای پژوهشی ـ فقهی، به قلم یکی از علما در بارة «طواف از طبقة اول مسجد الحرام» آمده است: «گرچه ظهور کلام مثلا «طاف بالمکان» آن است که باید آن مکان را محور طواف خود قرارداد، نه جای بالاتر یا پایینتر از آن را، لیکن روایت (مرسلة صدوق را که ذکر خواهیم کرد)، حاکم بر آن است و به تفسیر و توسعة چیزی پرداخته است که قابلیت توسعه را دارد؛ چنانکه ادلة استقبال هم در وجوب محاذات نماز با نفس کعبه ظهور دارد و حد اقل برای حاضران در مسجد الحرام چنین است، ولی روایت دست کم صلاحیت توسعه در استقبال را دارد و با توجه به این نکته که مورد و متعلق تکلیف در هر دو مسأله (طواف و استقبال) ، کعبه میباشد، جدا بعید به نظر میرسد که تفاوتی میان این دو وجود داشته باشد."
(
, 
, 
)
