خلاصه ماشینی:
"ظرگاه آتش جاویدان سجاد حسینی دانشجوی دکتری تاریخ محلی دانشگاه اصفهان {IBدریای خزر یکی از منابع عظیم نفت و گاز در جهان است.
این پژوهش بر آن است تا با بررسی تاریخچهی منابع نفت و گازدریای خزر در منطقهی شبهجزیرهی آبشرون،نقش این منابع را در ظهورو رواج آیین زرتشتیگری و شکلدهی بخشی از هویت ملی ساکنانجمهوری آذربایجان،مورد شناسایی قرار دهد.
و پیشرفت صنایع نفت و گاز و افزایش وابستگیبشر بدین مواد سوختی،توجه به منابع نفت و گاز شبه جزیرهی آبشرون نیزافزایش یافت و در سایهی درآمدهای حاصل از استحصال نفت،تغییراتبزرگی در سرتاسر این منطقه بروز کرد.
منابع غنی نفت و گاز خزر در منطقهی شبه جزیرهی آبشرون نیز در طولتاریخ مشتعل شدهاند و این سرزمین را به دیار آتشهای فروزا مبدلساختهاند.
زرتشتیان به زودی آتشکدههایمتعددی را در این دیار برپا ساختند که آتش مقدس در آن به برکت اتصالبه منابع بیکان نفت و گاز خزر،به جاودانگی رسیده بود.
میرزا تقی خان طبیب حفظ الصحه در سفر خود به باکو مقارن با عهدناصری از آتشگاه سوراخانی بازدید میکند و دربارهی آن چنین گزارشمیدهد:«در دو فرسنگی بادکوبه زمینی است که آنجا را آتشکده مینامند.
در دو تجربهی استقلال این جمهوری،بارها و بارها بر آتش به عنوان یکیاز رمزها و نمادهای ملی تأکید شده است.
. توجه به آتش مقدس و آتشگاههای شبه جزیرهی آبشرون بعد از فروپاشیشوروی و استقلال مجدد جمهوری آذربایجان با شدت و حدت بیشتریپی گرفته شد.
بیتردید این بخش از هویت ملی اینکشور،در سایهی منابع بیکران نفت و گاز خزر پدیدار شده و به پیوندهایاین کشور،با همسایهی مهم و قدرتمند جنوبیاش یعنی ایران ژرفابخشیده است."