یادداشت نخست: آنچه هستیم، آنچه نیستیم سرمقاله

"طاعون اگر می‌آمد،هزاران نفر را نابودمی‌کرد،اما در محدوده‌ای از زمان و مکان و می‌شد که به هزار تمهیدسرانجام دامنه‌اش را برچید اما خشکسالی چه؟اگر باران نمی‌بارید بهورد هیچ جادویی ممکن نبود ابری را به باریدن واداشت و یا زمانخشکسالی را کوتاه کرد و چه‌گونه ممکن بود به هزاران انسانی کهاز شدت گرسنه‌گی پوستشان به استخوان می‌چسبید حکم به زندهماندن و زنده‌گی کردن داد مگر می‌شد که دامنه‌ی این بلای آسمانیرا در یک سال و دو سال و تا وقتی آسمان بخیلی می‌کرد برچید وابرهای بارانی را تابع اراده آدمی ساخت و مگر می‌شد در سرزمینیمرگ‌زده از خشک‌سالی و قحطی به چنان شکوهی پادشاهی کردکه داریوش می‌کرد؟پس حق داشت که به ترسد از خشک‌سالی کهعارضه‌ای هول‌آور بود اما با همه هولش سرانجام به پایان می‌رسیداما دروغ،عارضه سهمگین‌تری است که ریشه می‌دواند و همه چیزرا از بیخ‌وبن می‌سوزاند و خاکستر می‌کند و آتشی برمی‌انگیزد کهدامنه‌اش از نسلی به نسل دیگر می‌رسد و توان ویران‌سازی‌اش حد ومرز ندارد."