چکیده:
این نوشتار سعی دارد نقش خواجه نصیر در سقوط بغداد و بعضی اتهام های یادشده در مورد وی را بررسی کند. اینکه خواجه نصیر در سقوط بغداد نقشی نداشته مفروض گرفته شده و در یک بررسی آماری، از منابع تاریخی موجود (30 منبع)، این موضوع روشن و مشخص گردیده است. سپس به اتهام هایی که ابن تیمیه به وی نسبت داده پرداخته شده و در این زمینه به دو مسئله پاسخ داده شده است؛ یکی اینکه آیا خواجه نصیر از مهم ترین شخصیت های اسماعیلیان و از مشاوران و وزیران آنان بود؟ و دوم اینکه آیا او فرمان قتل خلیفه عباسی را صادر کرد؟
خلاصه ماشینی:
خواجه نصیر الدین طوسی و اتهام سقوط بغداد ابراهیم محمدی<FootNote No="259" Text=" دانشجوی دکتری علوم و تحقیقات تهران و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامآباد غرب.
اینکه خواجه نصیر در سقوط بغداد نقشی نداشته مفروض گرفته شده و در یک بررسی آماری، از منابع تاریخی موجود (30 منبع)، این موضوع روشن و مشخص گردیده است.
مورخان عامه که از واقعة قتل خلیفه و انقراض عباسیان متأثر بودهاند نقل میکنند که خواجه از ابتدا ترویج مذهب تشیع را هدف نهایی خود قرار داده بود، در این راه مشقاتی را متحمل شد و دلیل نزدیکیاش به هولاکو هم این بود که او را به فتح بغداد وادارد.
"/> 2- تاریخ مختصر الدول، ابنالعبری (685ق) × ابنالعبری مورخ و مؤلف معروف مسیحی، بحث مفصلی دربارة فتح بغداد آورده و از وفات خواجه و علوم مربوط به او بحث مفصلی مطرح کرده است، ولی از مسائل سیاسی و نقش او در فتح بغداد یا تشویق خواجه، سخنی نیاورده است.
<FootNote No="265" Text=" ابن العبری، غریغوریو الملطی، تاریخ مختصر الدول، ص107، بخش فتح بغداد.
ولی مسئلة قابل ذکر اینکه هر دو منبع مزبور نقل کردهاند که از خواجه در مورد فتح بغداد بر اساس قواعد هیئت و نجوم سؤال کردند، و خواجه پاسخ داد که طبق قواعد نجوم، این فتح امکانپذیر است و مشکلی ندارد؛ اما چنین سخنی وجود ندارد که خواجه آنها را تحریک کرده باشد.
این است منطق ابن تیمیه؛ کسی که امر و نهی و دستور قتل آن هم قتل خلیفه را صادر میکند، خواجه نصیرالدین طوسی است، نه هولاکوخان!