چکیده:
تعیین قانون حاکم بر شرایط ماهوی صدور اسناد تجاری و اینکه چه ضابطه ای برای تعیین قانون حاکم در صورت توافق طرفین یا سکوت آن ها وجود دارد؛ از مهم ترین مسائلی است که مقام رسیدگی کننده با آن روبرو است. از آنجایی که امروزه قانون حاکم بر قرارداد و اسناد تجاری در حال خروج از محدوده قوانین ملی است، ارزش و اثر اصل حاکمیت اراده مورد توجه حقوق دانان بوده است. در این مقاله سعی شده به بررسی نقش اصل حاکمیت اراده در تعیین قانون حاکم بر شرایط ماهوی صدور پرداخته شود و با توجه به بررسی های صورت گرفته اصل حاکمیت اراده حداقل در تعیین قانون حاکم بر شرایط ماهوی صدور اسناد تجاری بین المللی، اثبات شده است.
خلاصه ماشینی:
IB} واژگان کلیدی: {VKقانون حاکم،اسناد تجاری،شرایط ماهوی صدور،اصل حاکمیت ارادهVK} مقدمه تعارض نظامهای حقوقی موجد مشکلاتی در گردش اسناد تجاری در سطح بینالمللی میشود کهبرخلاف اهداف آنهاست؛چرا که سرعت،سهولت گردش که از ویژگیهای این اسناد است و ازآنجایی که شرایط ماهوی صدور اسناد تجاری نیز در نظامهای مختلف جزء قواعد آمره است و عدمرعایت آن موجب بطلان است در ماده 190 قانون مدنی ایران،شرایط اساسی معامله برشمرده شده استکه لزوما با مقررات سایر کشورها در این خصوص مطابقت ندارد و در عمل میتواند موجب تعارضقوانین گردد؛با این حال تعیین و تبیین قانون حاکم براسناد تجاری بدون شک یکی از دقیقترین ومهمترین وظایفی است که مقام رسیدگیکننده به دعوی خواه قاضی دادگاه داخلی باشد و یا داور بینالمللیبا آن روبرو میشود و هریک از نظامهای حقوقی مختلف بنا به قوانین و مصالح خود ممکن است قانونخود را حاکم یا قابل اعمال{P3P}برآن دعوی تشخیص دهند روشها و نظرهای گوناگونی برای رفع تعارض وانتخاب قانون حاکم وجود دارد که بحثهای حقوقی را به دنبال دارد.
مستمسک اساتید حقوق بینالملل خصوصی در تأیید اصل حاکمیت اراده در حقوق ایران میآورنداین است که،«قرارداد حسب تعریف،مخلوق اراده متعاملین است؛بنابراین،منطق حقوقی فارغ از هرنوعمصلحتی حکم میکند که طرفین یا طرفهای قرارداد بتوانند آزادانه هرقانونی را که مناسب میدانند حاکمبرشرایط ماهوی آن بهویژه قصد و رضا نمایند،مگر نه این است که آثار و شرایط هرعقدی را متعاملینتا حدودی که مخالف نظم عمومی و قوانین آمره نباشد میتوانند با توافق یکدیگر تعیین کنند و در واقع،این شرایط مورد توافق را جایگزین قانون سازند»(نصیری،1370:64)؛(الماسی،1376:205).