چکیده:
این پژوهش با هدف بررسی میزان توجه به حقوق زنان در محتوای دروس علوم اجتماعی دورهی متوسطهی ایران انجام شده است. در این پژوهش از روش توصیفی جهت مشخص نمودن مؤلفههای حقوق زنان و از روش تحلیل محتوا بمنظور بررسی و تحلیل محتوای دروس علوم اجتماعی دورهی متوسطهی کشور استفاده شده است. جامعهی آماری پژوهش در بخش تحلیل، محتوای دروس علوم اجتماعی دورهی متوسطهی کشور بوده که از این جامعه، کتابهای درسی مطالعات اجتماعی سال اول، جامعهشناسی (1) و (2) دورهی متوسطه برای مطالعه انتخاب شده است. ابزار گردآوری دادهها، سیاهههای تحلیل اهداف، تحلیل محتوای کتابهای درسی و تحلیل تصاویر بود که پس از مطالعهی مبانی نظری تهیه و تدوین گردید. روایی آن به وسیلهی متخصصان و پایایی سیاهه با روش آلفای کرونباخ محاسبه گردید و مقدار 82/. درصد بدست آمد که با استفاده از مجذور خی دو درصدگیری شده است. واحد تحلیل، جملات مندرج در متن کتابهای درسی، متن اهداف و همچنین، تصاویر بوده است. در بخش تحلیل محتوا مهمترین یافتهها نشان دهندهی آن بود که در مجموع بخش اهداف، 43/3 درصد به مؤلفههای حقوق زنان توجه شده است و در کتابهای درسی 86/. توجه شده که کمتر از 1 درصد بوده است. در مجموع بیشترین میزان توجه مربوط به بعد شناختی در ارتباط با مؤلفههای حقوق زنان بوده است و سایر ابعاد عاطفی و عملکردی نادیده گرفته شدهاند. در مجموع، به مؤلفههای فراهم کردن محیط تواناساز برای زنان و حق زن بر دارایی شوهر و رضایت در ازدواج کاملا بیتوجهی شده است و از مجموع تصاویر مندرج در کتابهای درسی 25 درصد به مؤلفههای حقوقزنان توجه شده است.
خلاصه ماشینی:
"در بعد عملکردی مؤلفهی تساوی حقوق در تمامی زمینهها با 100 درصد از بیشترین میزان توجه برخوردار است و مؤلفههای حق زیستن در صلح و محیط زیست سالم، توجه به جلوگیری از تبعیض و خشونت علیهزنان، مشارکت برابر زنان در تمامی فعالیتها و عرصهها، توجه به فراهم کردن محیط تواناساز برای از بین بردن فقر در زنان، حق زن بر دارایی شوهر و رضایت در ازدواج کاملا بیتوجهی شده و به سایر مولفه ها به میزان کمتری توجه شده است.
در بعد عملکردی تساوی حقوق در تمامی زمینهها با 100 درصد از بیشترین توجه برخوردار است و مؤلفههای حق زیستن در صلح، محیط زیست سالم، توجه به جلوگیری از تبعیض و خشونت علیهزنان، مشارکت برابر زنان در تمامی فعالیتها و عرصهها، توجه به فراهم کردن محیط تواناساز برای از بین بردن فقر در زنان، حق زن بر دارایی شوهر و رضایت در ازدواج کاملا بیتوجهی شده و به سایر مولفهها به اندازهی کمتری توجه شده است.
نتایج بدست آمده از تصاویر کتاب جامعهشناسی (1) بیانگر آن است که از مجموع 84 تصویر، 20 تصویر در ارتباط با مؤلفهها و ابعاد حقوق زنان میباشد که مؤلفهی تساوی حقوق در تمامی زمینهها با 45 درصد میزان توجه برخوردار است و مؤلفههای حق زیستن در صلح و محیط زیستسالم، توجه به جلوگیری از تبعیض و خشونت علیهزنان، توجه به فراهم کردن محیط تواناساز برای از بین بردن فقر در زنان، حق زن بر دارایی شوهر و رضایت در ازدواج کاملا بیتوجهی شده و به سایر مولفهها به میزان کمتری توجه شده است."