چکیده:
سیاستگذاران و مردم امید زیادی به توسعه صنایع کوچک روستایی دارند. این صنایع می تواند نقش در خور توجه و موثری در اشتغالزایی و کسب درآمد برای روستاییان و توزیع مساوی تر درآمد در نواحی روستایی و مانند آن داشته باشد. به منظور رسیدن به این هدف و جایگاه مورد نظر در فرآیند توسعه، صنایع یاد شده باید دارای بهره وری بالایی باشد.
در این پژوهش بهره وری نیروی کار، سرمایه، انرژی و نیروی کل عوامل تولید صنایع کوچک روستایی استان خراسان طی دوره 1377-78 مطالعه و برای سنجش شاخص های بهره وری از رویکرد تابع تولید و شاخصی استفاده شده است. به منظور اندازه گیری بهره وری کل عوامل تولید نیز شاخص کندریک به کار رفته است. داده های مقطعی مورد نظر از راه پرسشنامه از 83 واحد تولیدی گرد آوری و نمونه ها به صورت تصادفی از 6 گروه صنایع استان انتخاب شده است.
نتایج این پژوهش نشان می دهد که عوامل متعددی بر تولید این صنایع موثر است ولی هزینه نیروی کار، مواد اولیه، انرژی و سرمایه اهمیت بیشتری در تولید دارند. در این پژوهش همچنین عوامل موثر بر بهره وری کل عوامل تولید نیز مورد بررسی قرار گرفته و نتایج نشان داده است که تعداد نیروی کار، ارزش افزوده، هزینه مواد اولیه و هزینه سرویسکاری تاثیر بیشتری بر بهره وری داشته اند.
خلاصه ماشینی:
"در این پژوهش همچنین عوامل مؤثر بر بهرهوری کل عوامل تولید نیز مورد بررسی قرار گرفته و نتایج نشان داده است که تعداد نیروی کار،ارزش افزوده،هزینه مواد اولیه و هزینه سرویسکاری تأثیر بیشتری بر بهرهوری داشتهاند.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) (به تصویر صفحه مراجعه شود) مدل تخمینی به صورت زیر است: resnL 0/37- baLNnL 0/158- VnL 0/92+ waRnL 0/44-2/77-- PFTnL reS 0/0000078+ waR 0/0000027- baLN 0/165+ V 0/0000001+ که در آن: nL -نشانه لگاریتم در پایه نپر(لگاریتم طبیعی) PFT -بهرهوری کل عوامل تولید waR -هزینه مواد خام مصرفی V -ارزش افزوده reS -هزینه سرویسکاری baLN -تعداد نیروی کار اطلاعات تفصیلی در جدول شماره 4 ارائه شده است.
در صورت استفاده بهینه نکردن از مواد خام نه تنها PFT افزایش نمییابد بلکه کاهش نیز پیدا میکند؛زیرا استفاده بهینه نکردن از مواد خام باعث افزایش هزینهها نسبت به ارزش تولیدات و در نتیجه ارزش افزوده میشود که سهم بالای هزینه مواد اولیه در کل هزینه، این مسئله را نشان میدهد به طوری که هزینه مواد اولیه مصرفی در میان دیگر نهادهها، بیشترین سهم را به خود اختصاص داده است.
در این پژوهش نیز برای طبقهبندی و خلاصهکردن متغیرهای پژوهش در چند عامل اصلی،از تحلیل عاملی استفاده و به این منظور سه مرحله زیر طی شده است: نخست تعیین ضرایب فاکتور موقت انجام گرفت.
3. آموزش نیروی کار برای استفاده بهینه از تجهیزات،یکی از علل مهم تعطیلی واحدهای تولیدی تعمیر ماشینآلات به شمار میآید و از سوی دیگر میان PRT و ارزش ماشینآلات همبستگی منفی وجود داشته و نشان داده است که از ظرفیت صنایع موجود،حد اکثر بهرهبرداری انجام نمیگیرد."