چکیده:
یکی از محورهای مهم در بحث تجربه دینی، موضوع واقع نمایی و ارزش معرفتی آن است. سویین برن، فیلسوف دین خداباور، از کسانی است که در آثار مهم خود ازجمله کتاب وجود خدا ضمن تبیین برهان تجربه دینی و دفاع از آن، برای اثبات واقع نمایی تجربه دینی و ارزش معرفتی آن دو اصل «آسان باوری» و «گواهی» را مطرح کرده است و آنها را «اصول عام عقلانیت» می داند که هم در تجارب دینی و هم در تجارب حسی قابل اعمال است. این پژوهش درصدد تبیین این اصول و ارزیابی آنهاست.
One of the most important points when dealing with religious experience is concerned with its epistemological valididty. Swinburne، a theist philosopher، is counted among those arguing for religious experience to be epistemologically valid. In his important works، the existence of God، establishing two principles of simplicity and evidence، has justified epistemological validity of the proof. As he argues، the two principles can be used in other kind of experiences. The paper has tried to study the principles.
خلاصه ماشینی:
"سویینبرن از این اصل در برهان تجربه دینی استفاده میکند و براساس آن نتیجه میگیرد که: براساس این اصل میتوان گفت در نبود ملاحظاتی خاص، همه تجارب دینی باید ازسوی صاحب آنها واقعی دانسته شود و بنابراین بهعنوان دلائلی استوار برای باور به وجود متعلق آنها باشد؛ خواه متعلق آنها خدا یا مریم مقدس یا واقعیت غایی یا خداوند دریای یونانیان باشد.
برای نمونه، اگر بخواهیم اصل آسانباوری را در تجارب دینی استفاده نماییم، باید بگوییم: در نبود ملاحظاتی خاص، اگر بهنحو معرفتشناختی بهنظر فاعل شناسا برسد که خداوند یا واقعیت مافوق طبیعی حاضر است، احتمالا خدا یا آن واقعیت مافوق طبیعی حاضر است و بهعبارتی، وجود عینی دارد.
. (1989: 122-123) دلیل سویینبرن بر اصل گواهی او تلاش میکند همانند اصل آسانباوری، اصل گواهی را نیز جزء اصول فطری و لازمه انسانیت و زندگی انسانی معرفی نماید: اگر ما بهطورکلی به آنچه سایر مردم در مورد تجارب خود میگویند، نمیتوانستیم بدون اینکه آنها را بهنحوی وارسی کنیم، اعتماد کنیم، تقریبا هیچ معرفتی از تاریخ، جغرافی و علم نداشتیم.
ثانیا، ملاک در قضایای متواتر آن است که در صورت تحقق شرایط، برای ما یقین به صحت گزارش حاصل شود: «فإن المدار حصول الیقین من الشهادات»؛ (همان: 287) درحالیکه دلیل سویینبرن در صحت تکیه بر این اصل، آن است که اگر اصل مزبور صحیح نباشد، سایر معارف و دانشهای بشری نیز قابل اعتماد نخواهد بود."