چکیده:
روشهای تفسیری مفسران، یکی از علل اختلاف مفسران در تفسیر آیات است. مفسران در تفسیر آیات 26 ـ 22 سوره ص، در پاسخ به چگونگی جمع میان عصمت حضرت داود و خطای او اختلاف نظر دارند.مقاله به دنبال آن است تا با بررسی تطبیقی روشهای تفسیری فریقین، علل اختلاف مفسران در پاسخ به این سؤال را بررسی نماید. بدین منظور برخی از تفاسیر فریقین مانند تفاسیر: التبیان، نورالثقلین و المیزان از شیعه و تفاسیر: جامع البیان، مفاتیح الغیب، روح المعانی و المنیر از اهل سنت به ترتیب تاریخی در رابطه با این موضوع بررسی شده است. نتیجه این تحقیق آن است که تفسیر المیزان به دلیل اتخاذ شیوه تفسیری قرآن به قرآن، استفاده از استدلال عقلی و کلامی و بهرهگیری از روایات به عنوان موید مطالب خویش، پاسخ مطلوبتری نسبت به سایر تفاسیر به این پرسش داده است.
خلاصه ماشینی:
"در میان این تفاسیر جامع البیان با استفاده از روایات و اقوال مختلف بهسوی اسرائیلیات این داستان متمایل شده و معتقد است که هشدار مزبور خطاب به حضرت داوود، و ناظر به گناهی بود که ایشان در رابطه با همسر اوریا انجام داد و سپس از خداوند طلب مغفرت نمود.
علامه با اشاره به ظاهر آیات تلاش کرده است خطای حضرت داوود را که در آیه قبل آمده است، حل نماید تا خدشهای به مقام عصمت ایشان وارد نشود؛ علامه در این زمینه مینویسد: آنچه از آیات استفاده میشود بیشازاین نمیرساند که این داستان صحنهای بوده که خدای تعالی برای آزمایش داوود در عالم تمثل به وی نشان داده تا او را به تربیت الهی تربیت کند و راه و رسم داوری عادلانه را به وی بیاموزد، تا درنتیجه هیچ وقت مرتکب جور در حکم نگشته و از راه عدل منحرف نگردد.
(همان: 94) بنابراین طبری در جامع البیان با در پیش گرفتن روش روایی و استفاده از برخی روایات خاص برای تفسیر این آیه و موضوع مرتبط با آن، افزون بر کشیده شدن بهسوی اسرائیلیات بحثی از عصمت حضرت داوود به میان نمیآورد.
افزون بر این، نوع استدلال و روش خاص علامه در تفسیر المیزان در پاسخ به مسائل مربوط به آیات مزبور از دیگر نتایج این پژوهش است؛ چراکه علامه طباطبایی با روشی که برای تفسیر این آیه بهکار گرفته، پاسخی به تعارض میان عصمت و خطای حضرت داوود میدهد که روشهای تفسیری دیگر مفسرانی که در این مقاله از آنها بحث شد، چنین پاسخ مطلوبی ارائه نشده است."